Ayıplı mal 4077 Sayılı Tüketicinin Korunması Hakkındaki Kanunun 4. maddesinde şöyle tarif edilmiştir:
Ambalajında, etiketinde, tanıtma ve kullanma kılavuzunda ya da reklam ve ilanlarında yer alan veya satıcı tarafından bildirilen veya standardında veya teknik düzenlemesinde tespit edilen nitelik veya niteliği etkileyen niceliğine aykırı olan ya da tahsis veya kullanım amacı bakımından değerini veya tüketicinin ondan beklediği faydaları azaltan veya ortadan kaldıran maddi, hukuki veya ekonomik eksiklikler içeren mallar ayıplı mal olarak kabul edilmiştir.
Genelde malın ayıbından kimin sorumlu olduğu sorusu sorulur. Yukarıdaki maddenin devamında
İmalatçı- üretici, satıcı, bayi, acente, ve 10. maddenin beşinci fıkrasına göre kredi veren ayıplı maldan ve tüketicinin bu maddede yer alan seçimlik haklarından dolayı müteselsilen sorumludur. Yani bir tüketici ayıplı mal ile ilgili yukarıda adı sayılan firmalardan herhangi biri hakkında (dikkat: Şablon:Teknik servis yok!) şikayette bulunulabilir.
4077 Sayılı kanunda "ayıplı mal" tarifi ve ayrıntılı açıklaması[]
Madde 4. - Ambalajında, etiketinde, tanıtma ve kullanma kılavuzunda ya da reklam ve ilânlarında yer alan veya satıcı tarafından bildirilen veya standardında veya teknik düzenlemesinde tespit edilen nitelik veya niteliği etkileyen niceliğine aykırı olan ya da tahsis veya kullanım amacı bakımından değerini veya tüketicinin ondan beklediği faydaları azaltan veya ortadan kaldıran maddi, hukuki veya ekonomik eksiklikler içeren mallar, ayıplı mal olarak kabul edilir.
Tüketici, malın teslimi tarihinden itibaren otuz gün içerisinde ayıbı satıcıya bildirmekle yükümlüdür. Tüketici bu durumda, bedel iadesini de içeren sözleşmeden dönme, malın ayıpsız misliyle değiştirilmesi veya ayıp oranında bedel indirimi ya da ücretsiz onarım isteme haklarına sahiptir. Satıcı, tüketicinin tercih ettiği bu talebi yerine getirmekle yükümlüdür. Tüketici bu seçimlik haklarından biri ile birlikte ayıplı malın neden olduğu ölüm ve/veya yaralanmaya yol açan ve/veya kullanımdaki diğer mallarda zarara neden olan hallerde imalatçı-üreticiden tazminat isteme hakkına da sahiptir.
İmalatçı-üretici, satıcı, bayi, acente, ithalatçı ve 10 uncu maddenin beşinci fıkrasına göre kredi veren ayıplı maldan ve tüketicinin bu maddede yer alan seçimlik haklarından dolayı müteselsilen sorumludur. Ayıplı malın neden olduğu zarardan dolayı birden fazla kimse sorumlu olduğu takdirde bunlar müteselsilen sorumludurlar. Satılan malın ayıplı olduğunun bilinmemesi bu sorumluluğu ortadan kaldırmaz.
Bu madde ile ayıba karşı sorumlu tutulanlar, ayıba karşı daha uzun bir süre ile sorumluluk üstlenmemişlerse, ayıplı maldan sorumluluk, ayıp daha sonra ortaya çıkmış olsa bile malın tüketiciye teslimi tarihinden itibaren iki yıllık zamanaşımına tabidir. Bu süre konut ve tatil amaçlı taşınmaz mallarda beş yıldır. Ayıplı malın neden olduğu her türlü zararlardan dolayı yapılacak talepler ise üç yıllık zamanaşımına tabidir. Bu talepler zarara sebep olan malın piyasaya sürüldüğü günden başlayarak on yıl sonra ortadan kalkar. Ancak, satılan malın ayıbı, tüketiciden satıcının ağır kusuru veya hile ile gizlenmişse zamanaşımı süresinden yararlanılamaz.
Ayıplı malın neden olduğu zararlardan sorumluluğa ilişkin hükümler dışında, ayıplı olduğu bilinerek satın alınan mallar hakkında yukarıdaki hükümler uygulanmaz.
Satışa sunulacak ayıplı mal üzerine ya da ambalajına, imalatçı veya satıcı tarafından tüketicinin kolaylıkla okuyabileceği şekilde "özürlüdür" ibaresini içeren bir etiket konulması zorunludur. Yalnızca ayıplı mal satılan veya bir kat ya da reyon gibi bir bölümü sürekli olarak ayıplı mal satışına, tüketicinin bilebileceği şekilde tahsis edilmiş yerlerde bu etiketin konulma zorunluluğu yoktur. Malın ayıplı olduğu hususu, tüketiciye verilen fatura, fiş veya satış belgesi üzerinde gösterilir.
Güvenli olmayan mallar, piyasaya özürlüdür etiketiyle dahi arz edilemez. Bu ürünlere, 4703 sayılı Ürünlere İlişkin Teknik Mevzuatın Hazırlanması ve Uygulanmasına Dair Kanun hükümleri uygulanır.
Bu hükümler, mal satışına ilişkin her türlü tüketici işleminde de uygulanır.
ÇETKODER Açıklaması[]
AYIPLI MAL HUSUSUNDA YANLIŞ BİLGİLER VAR!
Tüketiciler Ayıplı mal satışı halinde, 30 günlük sürede başvurmalıdır ve şu hakları mevcuttur.
1- Sözleşmeden dönerek ödediği bedelin iadesini isteyebilir.
2- ayıplı malın ayıpsız olanı ile değiştirilmesini isteyebilir.
3- Ayıp oranında, ödediği bedelden indirim yapılmasını isteyebilir.
4- Ayıplı malın ücretsiz olarak onarılmasını isteyebilir.
Tüketiciler bu haklardan herhangi birini seçme özgürlüğüne sahiptir.
Tamamen serbesttirler.
Dayatma olmaz.
Ayıplı malın neden olduğu, yaralama, ölümcül olay, kaza, zararına neden olan hallerde imalatçı- üreticiden tazminat isteme hakkına da sahiptir.
Tüketici bu haklarından birini kullandığı vakit o hakkından dönüp tekraren bir başka hakkı kullanmayı talep edemez. O yüzden haklarını dikkatli kullanmalıdır.
Ancak, Garanti belgeli mallarda tercih hakkını ilk olarak onarım yönünde kullanan tüketici için sonradan malın yenisi ile değiştirilmesini talep hakkını tercih edebilme imkanı getirilmiştir.
Buna göre ilgili madde ve tebliğ hükümlerine göre satıcı, malın garanti süresi içerisinde malın gerek malzeme ve işçilik gerekse montaj hatalarından dolayı arazılanması durumunda işçilik masrafı, değiştirilen parça bedeli ya da başka herhangi bir ad altında ücret talep etmeksizin malın onarımı için, kendisine teslim edildiği tarihten itibaren 1 ay içinde tamir ile yükümlüdür. Satıcı, bu yükümlülüğünü gereği gibi yerine getirmez veya tamir süresini uzatırsa veya onarım yapılmakla birlikte aynı arızanın ikiden fazla, farklı türden arızaların dörtten fazla ortaya çıkması ve malı kullanamamanın süreklilik kazanması veya malın onarımının mümkün olmadığının tespit edilmesi durumunda, tüketici başlangıçta onarım hakkını kullanmış olsa bile yenisi ile değiştirilmesini talep etme hakkına sahiptir.
Tüketicinin yukarıda belirtilen haklarından birini veya 13. maddeden kaynaklanan yenisi ile değiştirilmesi hakkını kullanabilmesi, satın aldığı malın iade edilmesi ön koşuluna bağlanmamıştır. Söz konusu 30 günlük süre sadece ‘ayıp ihbarı’ bakımından getirilmiştir” dedi.
Dahili Linkleri[]
- Yenişehir TSHH ,
- TSHH web projesi-
- TSHH'de bilirkişi görevlendirme -
- Tüketicinin korunması hakkında kanun
- 4077 Sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun ve Uygulama Yönetmelikleri
- Yenişehir TSHH'de yapılan yenilikler ve yakalanan başarılar
- TSHH'de bilirkişi görevlendirme
- TSHH Ödül Teklifi Yazısı ,
Harici linkler[]
- http://www.tshh.org Türkiyenin ilk ve tek "Tüketici Sorunları Hakem Heyeti" Web Sitesi
- Mersin Tercüman gazetesi:Bir tıkla bilgine ulaş: http://www.mersintercuman.com/detay.asp?p=h2360
- Özğür Haber- Tüketici dostu http://www.mersinajans.com/detay.asp?hid=9951
- http://www.dailymotion.com/playlist/x12fm1_anakartal_cocuklar-harun-kartal/video/xabyab_mov05488_people
- http://docs.google.com/present/view?id=dc3td46_71fx62j9cx&revision=_latest&start=0&theme=plainjane&cwj=true
- (düzenlenecek ,izdere yolanacak, efgana yollanacak) http://docs.google.com/Doc?docid=0AcwcL0wPQ2-MZGd2eGZ0cWRfMTE1NHhmYjg4aHE&hl=tr