Yenişehir Wiki
Register
Advertisement
Disambig Bakınız: Spor, Spor branşları, Yenişehir'de Bilardo, Bilardo, Mersin'de bilardo, Yenişehir'de bilardo, Mersin Yüksel Spor Kulübü



< ANTRENÖR:Kenan AKSİ < Ahmet ALTIPARMAK(İL TEMSİLCİSİ)

Semih

Bilardo nedir? Bilardo bir spor çeşididir. Son yıllarda spor dalları içinde önemli bir yer kaplamaya başlamıştır. Şu anda Avrupa'nın en çok ilgilenilen 5 sporu arasındadır.Bilardo oynamak için gereken aletler; bilardo masası, isteka (bilardo sopası), bilardo topları, tebeşir (istekanın topa daha ölçülü vurmasını ve gereksiz yere kaymamasını sağlar, özellikle falsolu vuruşlarda çok işe yarar), köprü(isteğe göre) (zor uzanılan toplara yetişmeyi sağlar) gerekir.

Bilardoda açı hesaplamak ve hızı ayarlamak iki temel kuraldır. Bilardo kapalı bir alanda oynanır. Bilardo en başta cepli bilardo(delikli) ve cepsiz bilardo (deliksiz) olarak iki temel gruba ayrılır. Cepli bilardoya örnek olarak bilinen 8-Top (Amerikan) bilardosu ve Snooker vardır. Cepsiz bilardoysa 3-Top (3-Bant) bilardo olarak bilinir. Tabi bunların bugüne kadar ulaşamayan çeşitleri de vardır

  • top: Amerikan bilardosu bilardonun bugüne kadar gelebilen ilk cepli bilardo çeşitidir. Amerikan bilardosu adından da anlaşılacağı gibi Amerikalıların keşfettiği bilardo çeşitidir. Amerikan bilardosunda düz olarak adlandırılan 1-7 arasında numaralanmış yedi tane top, çizgili (pijamalı) olarak adlandırılan 9-15 arasında numaralanmış top, 8 numaralı siyah bir top bir de vuruş yapılan beyaz top vardır. Yani tam olarak 16 tane top vardır. Oyun 2 kişi ya da 2 takım olarak oynanabilir. Oyunun amacı iki gruptan birini tamamlayıp siyah topu sokmaktır. Oyuncu hangi topu hangi deliğe sokacağını vuruş öncesi deklare etmek zorundadır. Yanlış top girerse ya da top yanlış deliğe girerse top delikten çıkmaz ama sıra rakibe geçer. Fauller beyaz topu sokmak, herhangi bir topun masadan dışarı çıkması, yanlış gruptaki topun deliğe sokulması, beyaz topun ilk önce diğer gruptan topa ya da siyah topa değmesi ya da hiçbir topa değmeden gitmesi, oyuncunun isteği haricinde herhangi bi organıyla veya bir aletle herhangi bir topa dokunması, istekanın beyaz topa iki kere değmesi ya da beyaz top haricinde bir topa değmesi ve hiçbir topun bant ya da cep görmemesi halinde uygulanır. Beyaz topun deliğe girdigi ya da masadan çıktığı durumlarda rakip oyuncu beyaz topu istediği yere koyarak oyuna devam eder. Bir de oyunun kaybedilmesine sebep olan fauller vardır, bunlar siyah topun daha siyah topa sıra gelmeden sokulması, siyah topun masadan dışarı çıkması ve siyah topun deklare edilenden başka bir cebe sokulmasıdır. Amerikan bilardosu en çok tercih edilen cepli bilardo çeşididir. Amerikan bilardo masasının boyu 1.9 metreye yakın eni de bir metre civarlarındadır.

Ayrıca9-top,14+1 ve Bank pool gibi çeşitleri vardır.


9 Top[]

Yine standartAmerikan Bilardo masasında oynanan bir oyundur. Kuralları hemen hemen aynıdır. Ancak bu oyunda sadece 1-9 arasındaki toplar kullanılır. Toplar, 1 numaralı top en önde ve 9 numaralı top tam ortada kalmak üzere diamond şeklinde 1 numaralı top açılış noktasında olacak şekilde birbirine yapışık olarak dizilir. Oyunun amacı, açılıştan sonra 1 numaralı toptan başlayarak sırayla gitmek ve en son 9 numaralı topu sokarak oyunu bitirmektir. Burdaki önemli nokta sıradaki topu gördükten sonra başka bir topu sokma hakkı olmasıdır. Örneğin sıra 2 numaralı toptayken, oyuncu beyaz topla önce 2 numaralı topu görüp daha sonra 9 numaralı topu sokarak oyunu kazanabilir. Bu durum bütün toplar için geçerlidir. 9-top oyununda deklarasyon yapılmaz


14+1[]

Yine standart Amerikan Bilardo masasında oynanan bir oyundur. Bütün toplar 8-top düzeninde yerleştirilerek oyuna başlanır. Bu oyunda her iki oyuncu da sıra kendisindeyken istediği her topu sokabilir. Deliğe nizami olarak giren her top 1 sayıdır. Önceden belirlenen sayıya ulaşan oyuncu maçı kazanır. Bu oyunda da deklare yapmak zorunludur. Deklare edilen top yanlış deliğe girerse ya da başka bir top deliklerden birine girerse söz konusu top çıkarılıp açılış noktasına konur. Oyun sonu ise diğer türlerden tamamen farklıdır. Masadaki 15 topun sonuncusuna atış yapılmaz, masada kaldığı yerde bırakılarak önceden sokulmuş 14 top üçgen içinde en öndeki top olmadan dizilir. Topların diziliş sırası yoktur. Dizilişten sonra son toptan bir önceki topu yani 14. topu sokan oyuncu oyuna devam eder. İdeal devam biçimi masada önceki seriden kalan tek topu sokarak beyaz topla diğer 14 topu dağıtmak ya da "kırmaktır". Bu yapılamıyorsa güvenli vuruş yapmak gereklidir. Eğer 15. top üçgenin konacağı alanda kalmışsa üçgen içine konur ve 15 top birlikte dizilmiş olur. Aynı şey beyaz top için geçerli olursa açılış çizgisinden başlanır. Bu oyunda fauller -1 puan olarak hesaplanır. Faulden sonra beyaz topun kaldığı yerden devam edilir. Beyaz topun deliklere girmesi halinde açılış çizgisinde bir noktadan başlanabilir ancak açılış noktasının gerisindeki toplara atış yapılamaz. Üst üste 3 kez faul yapan oyuncudan 15 puan düşülür. Ayrıca bant kuralı da vardır. Bu kurala göre beyaz top ya da diğer toplardan en az biri vuruştan sonra en az 1 banda temas etmelidir.


Snooker[]

Cepli bilardoya diğer bir örnek Snookerdır. İki kişi ya da iki takımla oynanır. Snookerı İngilizler savaşa giderken can sıkıntısından keşfetmişlerdir. Diğer bilardo çeşitlerinden canları sıkıldığı için keşfetme gereği duymuşlardır. İngilizler ilk keşfettiğinde renkli toplar yoktu. Renkli toplar sonradan keşfedildi bunlar sarı top (2 puan), yeşil top (3 puan), kahverengi top(4 puan), mavi top(5 puan), pembe top (6 puan) ve son olarak da siyah top(7 puan) olarak sıralanır. Bunların yanında 15 tane kırmızı top (1 puan) olarak sayılır ama kırmızı toplar en baştan beri vardır. Bir de yine bir tane beyaz top vardır. Yani toplam olarak 22 top vardır. Kuralları bir kırmızı top sokmak sonra da bir renkli top sokmak ardından yine bir kırmızı top sokmak gibi bir döngüye sahiptir. Faul olsa da olmasa da deliğe giren kırmızı top asla ve asla çıkartılmaz ama renkli toplar çıkartılır. Kalan renkli toplar kıdem sırasına göre küçükten büyüğe doğru (sarı-yeşil-kahverengi-mavi-pembe-siyah) sokulur.


Fauller;[]

sıra kırmızı toptayken beyaz topun deliğe girmesi (4 puan), sıra kırmızı toptayken renkli bir topun sokulması durumunda (sarı, yeşil, kahverengi için 4 puan, mavi için 5 puan, pembe için 6 puan, siyah için 7 puan) karşı tarafa geçirilir. Sıra renkli bir toptayken vurulan ilk renkli top yerine herhangi başka bir topun sokulması durumunda (kırmızı, sarı, yeşil, kahverengi için 4 puan, mavi için 5 puan, pembe için 6 puan, siyah için 7 puan) sokulan ya da ilk vurulan topun sayısı toplanmaz hangisinin puanı daha fazlaysa ona göre rakibe puan geçer. Herhangi bir topun masayı, yapılan vuruş sonrası terk etmesi ya da herhangi bir topa isteka harici herhangi bir şeyle değilmesi ya da beyaz topa iki kere vurulması halinde 7 puan karşı tarafa geçirilir. Oyunun adını aldığı "snooker" terimi aynı zamanda oyunun ayırıcı ve can alıcı bir özelliğini adlandırmak için de kullanılır. Pot şansı olmayan ya da riske girmek istemeyen oyuncu beyaz topu masada rakibinin top görmesini engelleyecek bir noktaya bırakırsa - faul yapmadan - buna "snooker" bırakmak denir. "çin snookerı" ise beyaz topu bir topa yapıştırmak suretiyle rakibi kontrolsüz, zor bir vuruş yapmaya zorlamaktır. Üst seviye oyuncular için pot yüzdesi ne kadar önemliyse snooker bırakabilmek ve snooker çözebilmek de o kadar önemlidir. Oyunculardan biri herhangi bir durumda faul yaptıktan sonra, sıra rakibine geçtiğinde eğer bu oyuncu masadaki kırmızılardan herhangi birinin her iki maksimum incesini düz bir vuruş çizgisinden göremiyorsa "free ball" veya "açık top" kuralı uygulanır. Bu kurala göre masa üstündeki tüm toplar (yani renkliler) kırmızı top olarak sayılır ve oyuncu istediği topa vurabilir. Renklilerden birini kırmızı yerine pot yaparsa kırmızı topların değeri olan 1 sayı kazanır ve renkli top yerine konur. Oyunun devamı normal şekilde oynanır.

Hesaplandığında bu oyunda en fazla 147 sayı yapılabilir (fauller sayılmazsa). En çok 147 Ronnie O'Sullivan tarafından(9 kez-3'ü Crucible Tiyatrosunda olmak üzere)yapılmıştır. Steven Hendry ise 8 kez maksimum seriye ulaşmıştır.Ronnie'nin yaptığı bu 9 seriden 5 seri en hızlı 5 maksimum seridir. Bu hızlı oyun tarzından dolayı kendisine roket Ronnie denir. Snookerın devleri(lokomotifleri) olarak bilinen oyuncular Ronnie O'Sullivan, Stephen Hendry, Paul Hunter (Kanser olmasına rağmen kemoterapi gördüğü hafta maça çıkmıştır, 2006 yılında kanserden öldü.)(Peter Ebdon), (John Higgins), (Ken Doherty), (Steve Davis(80'lerin en büyük oyuncusu))

Kuralları pek bilinmediği için Türkiye'de çok tercih edilen bir bilardo çeşidi değildir. Yabancı turistleri (özellikle de İngiliz turistleri) ağırlayan oteller snookerı tercih eder. Snooker masasının boyu 3.60, eni 1.80'dir. Dünyanın en fazla tercih edilen bilardo oyunu olmaya doğru ilerlemektedir. Yavaş yavaş Britanya dışında da oynanmaya başlanmıştır. Faydalı bilgiler, antreman teknikleri gibi unsurlar içeren bir site:[1]. Ayrıca federasyonun resmi sitesi için:(www.worldsnooker.com)

3-Top (Karambol) ve 3 Bant Bilardosu:[]

Cepsiz bilardoya en iyi örnekse 3-Top (Karambol) ve 3-Banttır. Prensip olarak bu iki oyun arasında çok az fark vardır. Bu iki oyun da aynı masada ve aynı toplarla oynanır. 3-Topta ve 3-Bantta bir bitiş sayısı seçilir örnek olarak (20) ve bu sayıya ilk ulaşan kazanır. Bu iki oyunda da bir beyaz top, bir sarı top ve bir de kırmızı top vardır. İki kişi ya da iki takım olarak oynanır. Kural olarak rakiplerden biri beyaz topa diğeri ise sarı topa vurur bu iki oyunda da kırmızı topa vurulmaz. 3-Topta sayı yapmak için vuruş yapılan topun diğer iki topa değmesi lazımdır. 3-Bantta ise sayı yapmak için vuruş topunu 3 kez banda (bir banda üç kez ya da 3 ayrı banda gibi) temas etmesi ve diğer iki topa vurmasıdır. 3-bant oyununun esası vuruşu yaparken ıstakanın çıkış noktasını dikkate alarak, topların masa içinde hangi hızda ve hangi açılarda yol alacağını hesap etmeye dayanır. Masa üstündeki nokta ya da diamond şeklindeki işaretler bu hesaplamaları yapmaya yardımcı olur. bu hesapların yapılabilmesi için farklı sayı sistemleri kullanılmaktadır. Sayı yapan kişi tekrar vurur. Faullerde karşı tarafa sayı geçmez. Herhangi bir topun masayı terk etmesi halinde faul olur. 3-Top 3-Banta göre daha kolay sayı yapılan bir oyundur. Oyunda belirli bir seviyenin üzerine çıktıktan sonra sayıyla birlikte atış bırakmanın ve tuş engellemenin öğrenilmesi gerekir. Atış bırakmak için geometri hesabının yanı sıra oyun temposunun iyi ayarlanması gerekir.Ayrıca zor pozisyonlarda sayı almak yerine rakibe karot atmak tabir edilen vuruşlarla pozisyon vermemek düşünülebilir. Öbür türlü sayı alınamazsa rakibe sote ya da sota tabir edilen kolay vuruş bırakılması kuvvetle muhtemeldir.

Türkiye'nin en başarılı bilardocularından Avrupa Şampiyonu Semih Saygıner Türkiye'de bilardonun özelliklede 3-Bant ve karambol bilardonun öncüsü olarak görülür. Kendisinin Dünya Şampiyonlukları ve pek çok Türkiye şampiyonluğu vardır. Dünya genelindeki diğer büyük 3 bant oyuncularını Raymond Ceulemans, Torbjörn Blomdahl, Sanchez olarak sayılabilir.

Bu oyun eskiden sadece göz kararı oynanırken büyük üstat Raymond Ceulemans'ın bulduğu diamond sistemle bir matematik hesaba dayandırılmıştır.

Turnike, ters turnike, 5 bant, viyana turnikesi, brikol, efekare, acem gibi pek çok özel vuruşu vardır.

Carom bilardonun karambol ve 3 bant dışında Bant, Artistik bilardo, 4 top gibi çeşitleri vardır


Bilardo terimleri[]

Bu bölümde, bilardoyu “kitabına göre” öğrenmek isteyen oyuncular için kendi bildiğimiz ve kaynaklardan öğrendiğimiz bilardo terimlerini tanımlamaya çalıştık.

VURUŞ TOPU İsteka aracılığıyla kurallar dahilinde vurabileceğiniz toptur. Cepli Bilardo disiplinlerinde (pool, snooker) vuruş topu her oyuncu için aynı olmakla beraber, örneğin 3 top disiplininde vuruş topu bir oyuncu için beyaz iken, rakip oyuncu için sarıdır.

İSTEKA (ISTAKA) Bilardoda vuruş topu diye tabir ettiğimiz topa nizami olarak vurabilmemiz için kullandığımız, genelde ahşaptan yapılmış olan sopadır. 3 top ve Amerikan Bilardo (pool) disiplinlerinde farklı versiyonları bulunan isteka çeşitlerini malzemeler bölümünde daha ayrınltılı bir şekilde inceleyeceğiz.

ÇUHA Bilardo masasında mermer yüzeyin üzerinde ve bantlar üzerine gerilerek kaplanan, oyunun ve masanın türüne göre farklılık gösteren özel kumaş kaplamadır.

BANT Bilardo masasında oyun alanının sınırlarını oluşturan, genelde kauçuktan imal edilen bölümlere verilen addır.

SOMAKİ (TEBEŞİR) Vuruş yapılmadan önce vuruş topu ile istekanın ucunun temas süresini arttırarak çıtlama denilen olayı engellemek için sürülen özel bir bileşimden yapılan malzeme.

ÇITLAMA Bilardoda özellikle falsolu atışları yaparken istekanın gerekenden fazla savrulması yada gereken miktarda somaki sürülmemesi sonucu meydana gelen yanlış vuruşlar. Bu vuruşlar sonucunda genelde vuruş topu istenilen doğrultuda ve falsoda gitmez, kontrol dışı bir atış gerçekleşir.

SOTE (SOTA) Bilardoda sıradaki atışla ilgili kullanılan göreceli bir terimdir. Atışı yapacak sıradaki oyuncuya göre kolay olan pozisyonlara verilen addır.

KAROT (DUVAR KAROTU, BOY KAROTU) Karotta sote gibi göreceli bir terim olup; sotenin tam tersine zor pozisyonlara verilen addır.

BRİKOL Vuruş topunun hedef topa ulaşmadan önce banta çarptıılması ile yapılan atışların genel adıdır.

PUSHOUT 9 Top disiplininde açılış atışından sonraki ilk atış sırasında uygulanan bir kuraldır. Bkn. 9 Top.

TEK İSTEKA Bu tabir kendisine sıra geldikten sonra oyuncunun rakip oyuncuya sırayı verene kadar elde ettiği başarılı atışları yada setleri belirtmek için kullanılan bir ifadedir. Örn. Bütün topları ardı ardına sokarak tek istekada seti bitirdi. (Amerikan) Tek istekada 9 sayı çekti. (3 Bant)

AÇ-KAPA Sete yada maça başlayan oyuncunun rakibe sıra vermeden seti ya da maçı bitirmesine aç-kapa yapmak denir.

SAFE (BOŞ ATIŞ) Genel olarak oyunda rakibe kolay atış (sote) bırakmamak amacıyla yapılan atışlara verilen addır. Bunun yanında 8 Topta bu adla anılan özel bir kural atışı da vardır. Bkn. 8 Top.

BANT ATIŞI (ASO ATIŞI) Oyuna başlamadan önce açılışı kimin yapacağını belirleyen atışa verilen addır. Bant atışını kazanan taraf, oyuna kimin başlayacağına karar verir.

TEK ELEME TURNUVA Adından da anlaşılacağı gibi her oyuncunun ilk yenilgisinde elendiği turnuva çeşitleridir.

ÇİFT ELEME TURNUVA Tek elemeli turnuvadan farklı olarak oyuncunun elenmesi için iki kere yenilgi alması gerekmektedir.

MASE İstekayı normal vuruş açısını arttırarak arkasını yukarı kaldırıp vuruş topunun duruma göre sağ veya sol tarafına doğru yapılan etkili vuruşlara denir. Böylece top gideceği noktaya kavis alarak ilerler.

PİKE İstekanın vuruş açısını mase vuruşlardaki açılardan daha dik açılar kullanarak, topun daha fazla kavis almasının, yönünün daha fazla değişmesinin sağlandığı vuruşlardır. Genelde birçok pike vuruşu zorluk derecesi fazla olduğu için artistik vuruş sınıfına girer.

FALSO(TERS-DÜZ) Topun dikey eksenin sağına ya da soluna yapılan vuruşlara falsolu vuruşlar denir. Bu vuruşlarda topun saat yönünde ya da ters yönde dönerek ilerlemesi sağlanır.

JUMP ATIŞI Vuruş topuna 45 derece veya daha dik bir açıyla belirli bir teknikle ve (genelde) özel bir istekayla vurularak engel teşkil eden top veya top gruplarının üzerinden zıplatılarak yapılan vuruştur.

STİCK (UZATMA) Bilardo oynanan masanın boyutları sebebiyle bazı atışlarda uygun pozisyon alamadığımız durumlarda köprü kurduğumuz elimiz yerine kullanılan araçtır.

KLEPS Vuruş topunun yatay ekseninin aşağı noktalarına yapılan ve vuruş topunun hedef topuna çarptıktan sonra geri gelmesini sağlayan vuruşa denir.

SIRT Vuruş topunun yatay ekseninin yukarı noktalarına yapılan ve vuruş topunun hedef topuna çarptıktan sonra ileri gitmesini sağlayan vuruşa denir.

LİMAJ (LIMAGE) Vuruş topuna vurulacak nokta belirlendikten sonra atışa hazırlanırken hedefe odaklanma amaçlı istekanın hareket ettirilerek atışın bir nevi canlandırılması yapılır. Bu canlandırma hareketlerinin bütününe limaj denir.

Bilardo oyun kuralları[]

14+1 Kuralları[]

1) 14+1 bir isteka topu ve 15 tane numaralanmış renkli topla oynanır. Toplar bir üçgen yardımıyla, üçgenin tepesindeki top piramit noktası üzerinde, 1 numaralı top sağ köşede ve 5 numaralı top sol köşede yer akacak şekilde dizilir.

2) Oyun sırasında her oyuncu cebe düşüreceği hedef topu ve cebi deklare ettikten sonra nizami bir atışla cebe düşürdüğü her bir hedef top için 1 puan kazanır. Maç için önceden belirlenmiş toplam skora ilk ulaşan oyuncu maçı kazanır.

3) Oyun sırası bant atışıyla belirlenir. Bu atışı kazanan oyuncu oyunu açma veya açılış hakkını rakibine kullandırma seçeneğine sahiptir.

4) Bir oyunu açılış sırasında; Bir hedef top ve düşürmek istediği cebi deklare edip atışını yapmalı veya, isteka topunun bir topa ve sonra bir banta temasını sağlamalı ve buna ek olarak 2 hedef topun bant görmesini sağlamalıdır.

5) Bir oyuncu nizami bir şekilde hedef topları ceplere düşürmeye devam ettiği sürece masada kalır ve oyuna devam eder. Oyuncu istediği herhangi bir hedef topla oynayabilir. Ancak, atışını yapmadan önce düşürmek istediği topu ve cebi deklare etmek zorundadır. Tuş, karom, kombinasyon şeklinde detayların deklare edilmesi zorunlu değildir. Oyuncunun deklare ettiği topa ek olarak başka top veya toplarda ceplere düşerse her biri 1’er puan olarak oyuncunun puan hanesine yazılır. Bir oyuncu hedef top deklare etmek yerine temkinli atış deklaresi verebilir (savunma amaçlı).

6) Bütün atışlarda, bir oyuncu isteka topunu bir hedef topla temas ettirmeli ve daha sonra; Bir hedef top cebe düşürmeli veya, isteka topu veya herhangi bir hedef topun bir bant görmesini sağlamalıdır. Bu şartların gerçekleşmemesi halinde faul olur.

7) Her faul için faul yapan oyuncunun toplam puanından 1 puan düşürülür. İsteka topunun masa dışına çıkması isteka topunun cebe girmesi, kasti faul ve üst üste 3. faul dışındaki faullerde masaya gelen oyuncu oyununa isteka topunun kaldığı yerden devam eder.

8) Nizami olmayan bir şekilde ceplere düşen toplar geri çıkartılır ve piramit noktasına yerleştirilir.

9) İsteka topunu veya herhangi bir hedef topu masa dışına çıkartmak fauldür. Eğer isteka topu masa dışına çıkarmak fauldür. Eğer isteka topu masa dışına çıkarsa o oyuncunun toplam puanından 1 puan düşürülür ve masaya gelen oyuncu isteka topunu açış alanı içine yerleştirerek oyuna devam eder. Eğer bir hedef top masa dışına çıkarsa top piramit noktasına geri yerleştirilir. O oyuncunun toplam puanından 1 puan düşürülür ve masaya gelen oyuncu isteka topunun kaldığı yerden oyuna devam eder.

10) Bir dizi topun 14. sü deliğe düştükten sonra 15. top masa üzerinde o an bulunduğu pozisyonda kalır ve ceplere düşürülmüş olan 14 top üçgenin tepesi boş kalacak şekilde dizilir. Oyuncu daha sonra masada kalmış olan 15. topu cebe düşürerek dizilmiş olan top grubunu bozmaya çalışır ve böylece serisine devam eder. Ancak oyuncu masada kalmış olan 15. topa atış yapmak zorunda değildir. Dilediği herhangi bir hedef topla oynayabilir. Eğer masada kalmış olan 15. top üçgenin normal yerine dizilmesine engel oluyorsa açış noktası üzerine yerleştirilir. Eğer isteka topunun kaldığı yer üçgenin dizilme bölgesi içindeyse isteka topu oyuncu tarafından açış alanı içinde herhangi bir yere yerleştirilir.

11) Eğer bir oyuncu üst üste iki atışta faul yaparsa iki faul uyarısı yapılır. Eğer uyarılmasına rağmen 3. atışında da faul yaparsa her bir faul için almış olduğu 1 puan cezaya ek olarak 15 puan üst açılış atışıyla oyuna devam edilir. Bu atış için açılış açışının tüm kuralları geçerlidir.

8 Top Kuralları[]

1. 8 top disiplini bir isteka topu (beyaz) ve 15 adet numaralanmış renkli topla oynanır. Renkli toplar iki gruba ayrılır:

a) 1-7 (numara) arası düz renkli toplar b) 9-15 (numara) arası ‘kuşaklı renkli ‘ toplar

8 (numara) ‘düz siyah renkli’ son hedef topu olarak top grubunu oluşturur. Toplar eşit kenar üçgen içerisinde üçgenin ucundaki top piramit noktasına basacak şekilde, 8 numaralı top üçgenin ortasında ve üçgen tabanın her iki köşesindeki toplar, bir kuşaklı bir düz renkli olmak üzere dizilerek yer alırlar.

2. Oyun sırası bir bant atışıyla belirlenir veya atışı kazanan oyuncu açış yapma seçeneğine sahip olur veya rakibine açtırabilir. Bunu takip eden setlerde oyuncular sıra ile değişerek açılış yaparlar.

3. Açılış yapan oyuncu, isteka topunu açış çizgisi gerisindeki açış alanı içinde herhangi bir yere yerleştirerek atış yapar. Açılışta oyuncu en az 4 topun bant görmesini sağlamalı veya en az bir topu cebe düşürmelidir. Bunların gerçekleşmemesi halinde veya başka bir faul yapılırsa masaya gelen oyuncu:

a) Topları kaldığı şekilde kabul eder ve oyuna devam eder veya b) İsteka topunu alır ve açış çizgisi gerisine koyup oyuna devam eder veya c) Topların tekrar dizilmesini ister ve açılışı hangi oyuncunun yapacağına karar verir.

4. Eğer açılışta 8 numaralı top cebe düşerse, açılışı yapan oyuncu topların yeniden dizilmesini isteyebilir veya 8 numaralı topu cepten çıkarttırıp, piramit noktasına koydurur ve atışına devam eder. Eğer açılışı yapan oyuncu, açış atışında 8 numaralı topu cebe düşürürken aynı zamanda da isteka topu cebe düşerse, rakip oyuncu topları yeniden dizdirme veya 8 numaralı topu cepten çıkarttırıp, piramit noktasına koydurma ve isteka topunu açış alanı içine yerleştirerek atışına devam etme hakkına sahiptir.

5. Açış atışı sonunda cebe düşen toplara bakılmaksızın masa açık kabul edilir (oyuncular henüz top grubu seçimi yapmamışlardır).

6. Açış atışından sonra deklare edilen cebe başarıyla düşürülen ilk top, o set süresince o oyuncunun hedef top grubunu belirler.

7. Bir oyuncunu hedef top grubu belirlendikten sonra oyuncu birbirini takip eden tüm atışlarında isteka topunu ilk olarak kendi top grubundan bir topla temas ettirmeli ve,

a) Bir hedef topu cebe düşürmeli veya b) İsteka topunun veya herhangi bir hedef topun bir bant görmesini sağlamalıdır.

Eğer oyuncunun diğer hedef topları masa üzerindeyse, isteka topunun o oyuncu tarafından ilk olarak 8 numaralı topla teması faul sayılır.

8. Bir topun cebe düşürülmesi amaçlandığında, bir oyuncu hem topu hem de düşürmek istediği cebi deklare etmek zorundadır. Oyunu ancak oyununa deklare etmiş olduğu kendi hedef grup toplarını nizami olarak cebe düşürdüğü sürece devam edebilir. Eğer bir oyuncu doğru hedef grubundan deklare etmiş olduğu bir topu cebe düşüremezse veya faul yaparsa, kendi atış sırası biter ve el rakibe geçer.

Ceplere düşürülen tüm toplar ister nizami bir atış sonucu veya faul atışı sonucu olsun ceplerde kalır. Kombinasyon ve karom atışlarına izin verilir ve isteka topunun ilk olarak oyuncunun kendi grup toplarına temas etmesi şartıyla önceden deklare edilmesi zorunlu değildir.

9. Oyunda, aşağıda belirtilen ihlaller faule nedendir:

a) Nizami bir atışı uygulayamamak. b) Bir atış sırasında isteka topunun kazaen cebe düşmesi, c) Açış atışında isteka topunun kazaen cebe düşmesi, d) Nizami oyun dışında herhangi bir şekilde isteka topunu hareket ettirmek veya isteka topuna dokunmak faul sayılır.

10. Yapılan bir faulden sonra rakip oyuncu isteka topunu eline alır. Bu demektir ki; oyuncu isteka topunu masa üzerinde herhangi bir yere yerleştirip istediği yöne oynayabilir. Bunun tek istisnası açış sırasındaki fauldür. Bu durumda masaya gelen oyuncu isteka topunu açış çizgisi gerisine yerleştirmek ve isteka topu açış çizgisini geçecek şekilde atış yapmak zorundadır.

11. Set bir oyuncunun kendi grup toplarının tamamı cebe düştükten sonra, 8 numaralı topu deklare edeceği cebe ayrı bir nizami atışla düşürmesi sonucunda kazanılır.

12. Bir oyuncu şu ihlaller sonucu seti kaybetmiş sayılır:

a) 8 numaralı topu cebe düşürürken faul yapması. b) Kendi grubundan son topla birlikte 8 numaralı topu cebe düşürmesi, c) 8 numaralı topu oyun esnasında herhangi bir şekilde oyun alanı dışına çıkartması, d) 8 numaralı topu deklare ettiği cep dışında bir cebe düşürmesi, e) 8 numaralı topu nizami hedef top olmadığı durumda iken cebe düşürmesi, f) Arada bir nizami atış olmadan, ardarda 3 atışta, peş peşe 3 faul yapması.

8 numaralı topa atış yaparken, 8 numaralı top cebe düşmez veya masa dışına çıkmazsa, isteka topunu kazaen cebe düşürmek veya faul yapmak set kaybı değildir.


Cepli Bilardo Kuralları[]

1. Rakipler arasında oyuna başlama önceliği her iki oyuncunun birlikte yapacağı bir atışla belirlenir. Her iki oyuncu ellerinde birer ıstaka topu ile, açılış çizgisi gerisinde, açış noktasının sağında ve solunda olarak yer alıp açış alanı içinden arka kısa banda çarpıp geri dönecek şekilde vuruşlarını yaparlar.

Ön kısa banda en yakın kalan topun sahibi atışın galibidir. Ancak bu atışta kazanan topun arka kısa banda en az bir defa teması şarttır. (Bant Atışı). Bu atışı kazanan oyuncu set açılışını yapma veya açış önceliğini rakibine kullandırma seçeneğine sahip olur.

2. Açış vuruşu açış alanı içindeki herhangi bir noktadan yapılabilir. Toplar her ayrı bir oyun disiplinindeki özel kurallara göre dizilir. Istaka topuna ıstakanın ucu temas ettikten ve top açış çizgisini geçtikten sonra oyun başlamış sayılır.

3. Eğer her oyun disiplinindeki özel bir kuralda belirtilmemişse, bir atışın geçerli sayılabilmesi için, ıstaka topunun en az bir hedef topa temas etmesi ve sonra;

a) En az bir hedef topun cebe düşmesi veya; b) Istaka topu veya herhangi bir hedef topun en az bir bantla temas etmesi şarttır.

Bu koşulların gerçekleşmemesi hali FAUL sayılır.

4. Geçerli bir atış sonucunda oyuncu cebe (ceplere) top düşürmeyi başaramazsa “el” rakibe geçer.

5. Aşağıdaki belirtilen hareketler Faul sayılır.

a) Istaka topu önce nizami olmayan bir hedef topa temas ederse veya ıstaka topu nizami bir topa temas eder ve hiçbir top bir banda doğru yeterince hareket almaz veya akabinde cebe düşmezse,

b) Istaka topu cebe düşerse,

c) Herhangi bir top oyun alanı dışına çıkarsa,

d) Eğer oyun hakem tarafından yönetiliyorsa; atıştan önce sonra veya atış sırasında herhangi bir topa ıstaka, elbise veya vücudun herhangi bir bölümü ile temas etmek faul sayılır.

Eğer oyun hakem tarafından yönetilmiyorsa; ıstaka topuna oyun halindeyken temas etmek, kasıtla bir hedef topa temas etmek veya kazanan atışın sonucunu etkileyecek bir topa temas etmek faul sayılır. Ancak, atışın sonucuna etki etmeyecek bir topa kazaen temas etmek faul sayılmaz. Atış yapmayan oyuncunun tercihine göre yerleri bozulan toplar eski pozisyonlarına getirilir veya oldukları gibi kalır.

a) Banda yapışık bir topa oynarken, cebe bir top düşürememek veya başka bir banda çarptırmak veya ıstaka topunu herhangi bir banda çarptıramamak,

b) En az bir ayak yere basmaksızın atış yapmak,

c) Istaka topu veya herhangi bir top hareket halindeyken atış yapmak (Kaldığı bir noktada dönmekte olan bir top hareket halinde sayılır).

d) Şayet ıstaka topunun ilk teması banda yapışık veya kendisiyle temas halinde (yapışık) olan bir topa ise, ıstaka topu yapışık hedef topla temas ettikten sonra atış şu seçeneklerden biri ile son bulmalıdır;

i. Bir hedef top cebe düşer,

ii. Istaka topu bant görür,

iii. Banda yapışık olan top, bir bant görür (yapışık olduğu bandı terketmesi yeterli değildir.),

iv. Herhangi bir bantla temas halinde olan başka bir hedef top bant görür.

Bu seçeneklerden biri gerçekleşmezse faul olur. (14+1 ve diğer oyun diğer oyun disiplinlerinde bu kuralın değişik yorumlarına dikkat ediniz.)

e) Aşırı kleps pozisyonuna girerek isteka topunu bir engelin üzerinden zıplatmaya çalışmak fauldür. Bir zıplatma atışı yaparken herhangi bir çıtlama faul sayılır.

f) Eğer isteka topu bir hedef topla temas halinde (yapışık) ve o topa normal atışa izin veriliyorsa, atış sonunda hedef top hareket ederse isteka topu hedef topa çarpmış sayılır. isteka, isteka topu ve hedef top temasıyla üçüncü bir topu hareket ettirmemeye dikkat ediniz.

g) İsteka topu eldeyken ve açış alanına koyulup atış yapılması gerekirken (Örn. 8 top, açış faulü sonrası pozisyon düzeltme atışı) hakemin uyarısına rağmen bu alan dışına koyup atış yapılması faul sayılır.

6) Faulden sonraki penaltı (ceza) atışları her oyun disiplinindeki özel kurallarla açıklanmıştır.

7). Faullü veya temkinli atış aracıyla her oyun disiplinindeki özel kurallarla açıklanmıştır.

8). Eğer isteka topu veya herhangi bir hedef top cebe düşüp, çıkıp tekrar oyun alanına dönerse cebe düşmüş sayılmaz. Top masanın üstünde kaldığı yerden devam edilir.

9). Toplar “dış etken” le hareketlenirse hakem topları ait olduğu yere yerleştirir. Eğer bu dış etkenden dolayı o sırada yapılan atış etkilenmişse, toplar eski hallerine getirilerek atış tekrarlanır. Atışın başarısını etkilemeyen bir etmen varsa, toplar eski yerlerine konur ve oyun devam eder. Eğer toplar ait oldukları yerlere yerleştirilemiyorsa, oyun, oyunu açan tarafın açışıyla tekrarlanır.

10). Cebin önünde ve düşmek üzere olan bir top, 5 saniye veya daha uzun bir süre hareketsiz kaldıktan sonra “kendiliğinden” cebe düşerse, cepten çıkarılıp eski yerinin mümkün olduğu kadar yakınına yerleştirilir. O sırada kontrol hangi oyuncudaysa, oyuna devam etme hakkı onundur.

11). Oyuncular karar açılarını belirlemek amacıyla bantları veya çuhayı tebeşir veya benzeri maddelerle işaretleyemez. Bu hareket faul sayılı ve cezayı her oyun disiplininin kendine özel kuralları belirler.

12). Oyuncular isteka topu veya hedef topu herhangi bir açıklıktan geçip geçmeyeceklerini anlamak için top, üçgen veya herhangi bir ölçü aleti kullanamazlar. Sadece isteka elde tutulduğu sürece açıklığın ölçümünde yardımcı olarak kullanabilirler. Böyle bir hareket faulü gerektirir ve cezayı her oyun disiplininin kendine özel kuralları belirler.

13). Zıplatma atışları: Tüm cepli bilardo oyunlarında ıstakayı dikerek atış yapıp darbeli vuruşla topu masa zeminine çarptırıp, yükselmesini sağlamak nizamidir.

14). Eğer sırasını bekleyen oyuncu rakibi atış yaparken onun pozisyonunu bozarsa veya o sırada oyuna müdahale ederse faul yapmış sayılır. Ancak bir oyuncu sırası gelmeden oynar veya herhangi bir topu hareket ettirirse bu da dışarıdan müdahale olarak sayılır


Bilardo Masası[]

Delikli ve deliksiz olmak üzere iki guruba ayırdığımız bilardo masaları imalat çeşitlerine ayak yapılarına göre de çeşitlilik arz etmektedir. Ancak imalatı ne şekilde olursa olsun bütün bilardo masaları değişmez uluslararası standartlara uygun ölçülerde imal edilmektedir.

Bir bilardo masasının iç havuz ölçüleri değişiklik arz edebilir, fakat mutlaka boyu eninin iki katı olmalıdır. Standartlara uygun bazı masa ölçülerini aşağıdadır.

142x284 cm. Maç masası 127x254 cm. Pool - Yarı maç (dömi masa) masası 172x344 cm. Snooker masası.

Turnuvalarda kullanılan bilardo masaları yerden 75-80 cm. yükseklikte olmalıdır. Uzun bantlarda 7, kısa bantlarda ise mesafeleri birbirine eşit ve diabant, Diamond ya da baklava adı verilen işaretler bulunur


Bilardo Topları[]

Fenol reçinesinin preslenmesi ve tornalanması ile imal edilirler. Bu maddenin özelliği dielektrik katsayısının çok düşük olmasıdır.

Karom disiplinleri için 61,5 mm çapında ve 205-220 gr. ağırlığında olmalıdır. Ancak bir masadaki toplar arasında 2 gr.dan fazla fark olmamalıdır.

Mersinde bilardo>Yenişehir'de bilardo

Türkiye 3 Bant bilardo 1.ligindeki Mersin Yüksel Spor Kulübü oyuncuları.

ANTRENÖR:Kenan AKSİ

1-Serkan KAHRAMAN(KAPTAN) 2-Savaş ÇEVİK 3-Erhan KILINÇ 4-Özgür ŞEKER 5-Ahmet ALTIPARMAK(İL TEMSİLCİSİ)

Advertisement