EÇS/3/304

←303.Sayfa

Evliya Çelebi Seyahatnamesi 3.Kitap Evliya Çelebi

305.Sayfa→

demir kapı yapıp, bekçiler koymuştu. Tâ Nûşirvan asrına kadar bu demir kapı yerinde kaldığından kaleye Demirkapı demişlerdi. İkinci yapısı Nûşirvan’dır. Üçüncü kurucusu Şah İsmail, beşinci kurucusu Özdemiroğlu Osman Paşa'dır.

Kalenin batı tarafı Hazer denizi olduğundan esas dıvarlarını deniz dalgaları döver. Bu dıvarları Yezdi Gird Şâhtan sonra Hazer Şâh ın yaptığına dâir, deniz kenarındaki iskele kapısı üzerinde beyitler ile tarih yazılmıştır. Yine deniz tarafında İskender’in yaptığı tahta perde görülür. Ne kadar da büyük ve enli dıvar imiş… Hükümdarlar isteseler o dıvardan kaleye kadar olan bir liman olabilir. Hâlâ burç ve dıvarları deniz içinde görülür. Dıvarın kenarında uzunluğu bir ok atımıdır. Denizden yine kale ensesindeki dağa varıncaya kadar kalenin eni, bir pota okul atımıdır. Kale bir yüksek tepe üzerinde beş köşe şeklinde yapılmıştır. Vâkıâ hakîrin fazla bir seyâhatımız yok ama, bu şekilde bir kuvvetli kale görmedim .

Üstad mühendisi sonunu düşünerek bu kaleyi üç bölük yapmış… ve üç adet sağlam ve kavi üçer kat demir kapılarıa tahkim etmiş… Kalenin bir bölüğü doğu tarafına, dağa engeldir. İkinci kapı şehir içine açıktır. Argana tarafına engel olan dıvarda iki kapı vardır. Aşağı şehre açık iki kavi kapısı vardır. Biri Mezkur kapısıdır ki , doğu taraftan Meskûr nahiyesine açılır.bu kapıdan çıkanlar at arabalarıyla Şemâhı Kalesine girdiler. Bir kapısından da güneye, Deşt–i Kıpçak, Kırım, Çerkezistan taraflarına gidilir. Fakat Dağistan’a at arabası işlemez sâde araba Moskofların Terek Kalesine, Kazan ve Deşt-i Kıpçak’a işler.

Kalenin üçüncü bölüğü deniz tarafına düşmüştür. İçin-