{Şab{lon:Evliya Çelebi üst}}
| ←EÇS/6/125 | Evliya Çelebi Seyahatnamesi 6.Cilt  Evliya Çelebi |
EÇS/6/127→ |
duğundan halifeleiri gayet fakihlerdir. ( Şeyh Rûmi medresesi): Ulu yerdir. Bunun Talebeleri tasavvuf ve tevhid ile meşguldür.(Tefsir medresesi): Burada tefsir ilminden, ceriri tefsiri, Taberi, İbn mes’ud tefsiri, Ebülleys tefsiri, kadı tefsiri, Deylemî tefsiri, Feyzullah Hindî, Ebussuud tefsiri görülüp, müfessir ve muvaffak bilgin ve fâdılları vardır. Meşhur medreseleri bunlardır. Câmilerinin her birinde birer Şeyhülkurrâ vardır ki, hıfz ilmi gösterirler. Ama burası Kürdler olmakla, Arabistan gibi Kur’an hâfızı çok değildir. Çünkü hıfz ilmine düşkün olanlar , fâıl olamaz diye, hıfz ilmine ehemmiyet vermezler. Tecvid ilmi de görülüp hâfız yetiştirirken, Ebi Ömer okuyuş tarzı üzere, rivâyet edenlerle, harflerin telâffuzuna riayet ederler. Bazıları bütün bilgileri tamamlamak için İbni Kesir, yedi okuyuş, ve on okuyuş tarzı ile okunur.
Vâkıâ burada İstanbul’dakiler gibi kubbeli dârülhadîsler yoktur ama, her câmide bir muhaddis dersiâmları vardır. Bilhassa büyük câmi imâmı ( Deli İmâm) adıyla şöhret bulmuş olan imam, fâdıl, fevkalâde bir muhaddistir. Hadîs bilgisini mısır’da Ezher câmiinde tahsil etmiştir. Muhaddis ramazan Efendi Müslim ve Buhâri’yi (1) tamamen ezberlemiştir ki râvileriyle yedibin hadîs ezberindedir. Yukarıdaki câmilerin her birinde birer adet mektep vardır. Tekkeleri: Hâecgâni tarikinde ( Şeyh Rûmi tekkesi): Burada olan tevhîd-i sübhâni, hiçbir diyârda yoktur. Fukara gelip geçene nimetleri bol olup, şeyhi, halktan çekinen halûk, yumuşak huylu, selim bir mübârek kimsedir. (Balıklı tekkesi) seyre değer bir Bektaşi tekkesidir. (İpadiye tekkesi) : Dervişleri eski yârandandır. Çeşmeleri: Hepsinin güzeli ( Aynı Hamra) dır. Kaynağı, Diyarbekir’in batısında Karadağ yaylasından, yer altından iki konak yerden künkler ile Âmid kalesine girip önce Bü- (1) En muteber iki hadîs kitabı.