|
|
| ←EÇS/7/125 | Evliya Çelebi Seyahatnamesi 7.Cilt  Evliya Çelebi |
EÇS/7/127→ |
Dertenek kalesi vasıfları : ilk yapıcısı Nûşirvan Adü'dir ki, Irak toprağının Moğol, Özbek, Hint Tatarlarından muhafaza içün bu dar boğaz ağzında yapmıştır. Hâlen Sultan Süleyman kanunu üzere Bağ-dad toprağında başkaca sancak beyi merkezidir ve yüz kadar askeri vardır. Beyinin geliri dörtyüz otuzbin akçadır. Alay-beyisi,. çeri-başısı vardır. Köyleri, beylerine has kaydolun-muştur ki .doksan parça köyünden senede beyine yirmi kese, kadısına beş kese hasılı olur. Kale dizdarı, üçyüz kadar kale neferleri muhtesibi. bac memuru, şehbenderi vardır. Buradan yine kıbleye giderek dokuz saatte Deme kasabasına geldik.
Derne kalesi vasıfljarı:
Yezdigird Şahın yapısı olup, o asırda büyük şehir irrüş.. Sonra Timur har ab etmiştir. Sonra yine mâmur olmuşsa da 1039 (1629) tarihinde Hüsrev Paşa harab etmiştir. Hâlâ Osmanlı elinde mâmur olup, Süleyman Han kanunu üzere Bağdad eyâletinde sancak merkezidir. Bin kadar askeri vardır. Beyinin hası 406.931 akçadır. Kadı ve dizdarı, neferleri, muh-tesibi, şehbenderi, bac memuru vardır.
Oradan yine kıbleye gidüp, (Hankah-ı Kebir — Büyük Harikan) konağına geldik. Derne sancağı hükmündedir. Evvelleri gelip geçen için bir tekke imiş. Sonra buraya bin kadar evler yapılıp, mâmur edilmiş. Birkaç camii, han, hamam, küçük bir pazar ve dükkânları vardır. Oradan yine kıbleye giderek altı saatte (Hankah-ı Sağir — Küçük Kankan) konağına geldik. Geniş bir düzlükte büyük bir handır. Deme sancağı toprağında yol üzerinde küçük bir handır. Etrafın-da beşyüz evli mâmur bir köy vardır. Buradan kıbleye giderek sekiz saatle Haruniye kasabasına geldik, ikiyüz kırkdört Tarihinde Halîfe Harun Reşid yaptırmakla adına Hârûniye dediler.
Buradan yine kıbleye giderek Keylan kasabasına geldik.