Yenişehir Wiki
Advertisement


GEÇİNME BELASI
DOLANIŞIQ BӘLASI

Ömr-igirânmâyederin sarf şüd

Tâçi horem sayf,çipûşemşitâ

Sâdî

Yayda nə yeyim,qışda nə giyeyim deyərkən

Qiymətli ömür beləcə xərclənib getdi

Sədi

Doksan senelik ömre, İlâhî, bu mu gâyet?

Bilmem ki ne âlem bu cedel-gâh-ı maîşet!

Doxsan illik ömrün,Allahım nəticəsi budurmu?

Bilməm ki, bu dolanışıq döyüşü verdiyimiz dünya necə bir aləmdir.

Korkunç oluyor böyle hakîkatleri, gerçek,

Sa'dî gibi bir asr-ı fazîletten işitmek

Qorxunc olur belə həqiqətləri, gerçək,

Sədi kimi bir fəzilət yüzyılından eşitmək.

Sa dî o kadar felsefesiyle, hüneriyle,


Fikrindeki hürriyet-i fevka'l-beşeriyle

Sədi o qədər fəlsəfəsi, biliyi,
Fikrindeki fövqəlbəşər hürriyetiyle

Esbâbmaîşet denilen kayda girerse,


Yâd etmesin âzâdeliğin nâmını kimse.

Geçinme səbəbləri deyilən təlaşa girsə, Yad etmək azadlığın adını kimsə.

İnsan ki çıkar perde-i adem mektûm-i ademden,

Tâ sahne-i hestîde zuhûr ettiği demden,

Yoxluğun gizli pərdəsindən çıxmış olan insan

Ta varlıq səhnəsində göründüyü andan,

İkmâle kadar fâcia-i devr-i hayâtı,


Atlatmaya mahkûm ne mühlik akabâtı!

Bir faciə olan həyat dövrəsini tamamlayana qədər,

Nə ölümcül təhlükələr atlatmaya məhkumdur.

Zannetme ölüm şahsına bir kerre muhâcim ...

Bin kerre olur günde o düşmenle müzâhim .

Sanma ki, ölüm şəxsinə bir dəfə saldıracaktır'...'

O düşmənlə gündə min dəfə boğuşulacaktır.

Âvâre beşer sâha-i gabrâya düşünce,


Etrafına binlerce devâhî üşüşünce

Başı boş kişi yer yüzü sahəsinə düşüncə, Ətrafına minlərlə fəlakət üşüşünce

Meydan mı bulur râhatı esbâbını

celbe? Başlar o cılız kolları dünya ile harbe !

Meydan mı tapar rahatlığı səbəblərini gərəklərini əldə etməyə

Başlar o cılız qolları dünya ilə döyüşməyə!

Kaynar güneşin âteşi mihrâk-ı serinde;

Karlar buz olur hep beden-i bî-siperinde.

Qaynar günəşin atəşi beyninin mərkəzində;

Qarlar buz olar həmişə müdafiəsiz bədənində.

Medhûş nigâhında köpürdükçe denizler;

Beyninde bütün dalgalar öttükçemükerrer;

Dəhşətə uğramış gözlərində dənizlər köpürdükçe;

Beynində bütün dalğalar art arda öttükçe;

Sâhilden uzansam, der, eder tayy-i merâhil;

Lâkin onu bilmez ki uzaklar dahasâil:

Sahildən kurtulsam, deyər, məsafələr aşar;

Lakin onu bilməz ki daha təcavüzkar uzaqlar:

Dağlar o nihâyetsiz olan silsilesiyle,


Ormanlar o dünyâyı tutan velvelesiyle

Dağlar o ucsuz-bucaqsız sıralanışıyla,

Meşələr o dünyanı tutan uğultusuyla,

Emvâc-ı serâbıyle, vuhûşuyle bevâdî,


Her hatve-i azminde olur ye'sine bâdî.

Çöller ilğım dalğaları və vəhşi hayvanlarıyla,

Hər əzmli addımında onu ümidsizliyə salar.

Fevkınde semâvâtın oecrâmmehîbi;


Pîşinde zemînin o temâsîl-i acîbi;

Üzərində göylərin o heybətli cisimləri;

Qarşısında yer üzünün o qəribə nakışları;

Bîçâreyi medhuş ederek her nefesinde,


Muztar bırakır mün'adim olmak hevesinde.

Zavallıyı dəhşətə salaraq hər nəfəsində,

Çarəsiz yox olmağı istəmək məcburiyyətində buraxar.

Lâkin bu heves bir heves-i dîgere

mağlûb: İnsan yaşamak hırs-ı cibillîsine meclûb.

Lakin bu istək bir başqa istəyə yeyilir:

İnsan doğuşdan gələn bir ehtirasla yaşamağa tutkundur.

Her devresi bir devr-i azâb olsa hayâtın,

Râzîsi değildir yine bir türlü memâtın!

Həyatın hər dövrü olsa da, bir əzab dövrü,

Qəbul etmək istəməz yenə də bir cür ölümü!

Ömr olsa da binlercetekâlif ile meşhûn,


İnsan yaşamaktan yine memnun, yine memnun!

Həyat şərtləri minlərlə çətinlik ilə dolu olsa da,

İnsan yaşamaqdan yenə məmnun, yenə məmnun!

Artık neye mevkûf ise te'mîn-i bekâsı,


Yalnız ona masrûf olur âvâre kuvâsı.

Artıq nəyə bağlıdırsa həyatını davam etdirməyi yolu,

Yalnız onun üçün sərf edər pərişan qüvvələrini.

Durmaz boğuşur bunca muhâcimlere rağmen,

Düşmez o mesâî denilen seyfı elinden.

Durmaz boğuşur bu qədər hücumlara baxmayaraq,

Düşmez o iş deyilən qılıncı əlindən.

Ecrâmmehîbi ister ki soğuklarda ısınsın;

Bir dam çatarak her gece altında barınsın.

Çılpaqdır, o, istər ki soğuklarda ısınsın;

Bir dam çatarak hər gecə altında barını.

İster yiyecek şey, giyecek şey, yakacak şey ..

Bin türlü havâic daha var bunlara der-pey.

İstər yeməli şey, geyim şey, yanacaq şey ...

Min cür ehtiyac daha var bunların ardı sıra gələn.

Âvâre beşer işte bu bâzârcihanda,

Her gün yeni bir kâr peşinden cevelânda.

Başıboş insan məhz bu dünya bazarında,

Hər gün yeni bir qazanc arxasında qaçmaqda.

Maksad bu kadar dağdağadan bir yaşamaktır...

Lâkin bunun altında ne maksad olacaktır?

Bu qədər məşğul olmaqdan tək məqsədi yaşamaqdır ...

Lakin bunun altında başqa nə məqsəd olacaq?

Heyhât, onu idrâk için i'mâl-i hayâle


Yok vakti: Bütün demleri mevkûf cidâle!

Təəssüf, bunu anlamaq üçün hayalini istismara

Yox vaxtı. Bütün zamanı döyüşə ayrılmışdır,

İnsan ki onun rûh ile insanlığı kâim,


Dâim oluyor cisminin âmâline hâdim;

Əslində insanın insanlığı ruha asılıdır,

Ancaq o, daim cisiminin xidmətindədir.

Gelseydi eğer rûhunu i'lâya da nevbet,


Anlardı nedir, belki, hayâtındaki gâyet.

Ruhunu yüksəltməyə də sıra gəlsəydi əgər,

Bəlkə anlar həyatının məqsədi nədir.

Bir anladığım varsa şudur: Hâlik-ı âlem,

Hilkat kalıversin, diye bir ukde-i mübhem,

Bir anladığım varsa budur: Alemin yaradıcısı,

Yaradılış başa düşülməz bir düyün olaraq qalsın deyə

Daldırmada insanları hâcât-ı hayâta,

Döndürmede ezhânı bütün başka cihâta.

İnsanları həyatın ehtiyaclarına salmaqdadır;

Zehinləri tamamilə başqa istiqamətlərə çevirməkdə.

Ömrün öteden berk-süvârâne şitâbı,


Iyşin beriden lâzım-ı bî-hadd ü hesâbı,

Bir tərəfdə ömrün şimşək kimi keçib getməsi

Bir tərəfdə yaşamağın sərhədsiz ehtiyacları

Göstermede dünyâya, nedir maksad-ı
Hâlik"Kimden kimeşekvâ edelim biz de şaşırdık!"
Göstərməkdə dünyaya, nədir Yaradanın məqsədi ...

"Kimdən kimə şikayət edək biz də şaşırdık!




Safahat logo

Şablon:Düz liseler için safahat projesi
Şablon:Anadolu liseleri için safahat projesi
Şablon:Sosyal Bilimler Liseleri için safahat projesi
Şablon:Türki Dillerde Safahat Projesi
Şablon:Safahat İngilizceye Tercüme Projesi

Advertisement