Niksar’ın kaplıcaları

Şehrin güney tarafı dışında uzakca bir mesâfede küçük binalı bir ılıca vardır.Ama suyu çok faydalıdır.Memleketin çocukları ve kadınları bütün elbiselerini burada yıkarlar.Çok güzel, lezzetli bir âb-ı hayattır.Ama kükürt kokulu olup, adamın vücudunda yağ gibi kokar, Cüzzam, Nıkriz, uyuz illetlerine faydalı olduğundan dört tarafındaki şehirlerden temmuz ayında buraya nice bin âile gelip tedâvi için vücutlarını yıkayıp, suyundan içip, geri yurtlarına dönerler.Şöhreti dünyayı tutmuş güzel bir ılıcadır.Şehrin medresesi, dârülhadisi, dârülkurrası, imâreti yoktur.Ama yetmiş kadar çocuk mektebi vardır.Bütün halkı doğuştan zeki olup, soylu ve olgundur.Yedi adet tekkesi vardır.Çöreği büyük tekkesi, İlyas dede Tekkesi en meşhurlarıdır.Çeşmeleri sebilleri, akarsuları, çoktur.Şehrin suyu sokaklardan geçip, Tabakhaneye dökülür, orada debbağların mazı döktükleri değirmenleri döndürür.Şehirde yetmişten fazla su mazı değirmenleri vardır.Şehirde beşyüz dükkân ile çeşitli esnaf vardır.Ama bedestanını bilemiyorum.Kaleden aşağı haffaflar içine doğru daracık sokağın iki tarafı hep dükkândır.Caddeleri hep kaldırımlıdır.Su ve havasının güzelliğinden ahalisinin çehreleri kırmızıdır.Zinde Türk adamlarıdır.Gurbet diyârından gelenlere çok riâyet ederler, ahlâklı kimselerdir.Yiyecek ve içeceğinin beğenilenleri çoktur.Bağ ve bahçeleri her tarafı süsleyip, bir okka, beşyüz dirhem narı olur ki,her tanesi kızılcık tanesi kadardır.Peyniri, köftesi, bastığı, sahralarında çelengi olmakla beraber gayet güzel pirinci olur.Kalenin kuzeyi, Karadeniz kenarından iki konak uzaktadır.