Osmanlı padişahları

Şablon:Seçkin liste Şablon:Eski monarşi bilgi kutusu Osmanlı Hanedanı'nın sultanları 1299'dan 1922'ye kadar kıtalararası geniş bir imparatorluğa hükmetmiştir. Osmanlı İmparatorluğu zirvedeyken; kuzeyde Macaristan, güneyde Somali, batıda Cezayir ve doğuda Irak'a kadar uzanmıştır. İlk başlarda imparatorluk Bursa'da yönetilirken 1366'da Edirne başkent oldu. Son olarak da Bizans İmparatorluğu'ndan alınan İstanbul başkent oldu. İmparatorluğun ilk yıllarının anlatımında efsane ve gerçeği ayırmanın zor olması nedeniyle değişen konular olmuştur; buna rağmen çoğu modern bilginler imparatorluğun aşağı yukarı 1299 yılında ortaya çıktığını ve kurucusunun Oğuz Türkleri'nin Kayı Boyu'ndan gelen Osman Gazi olduğunu kabul eder. Osmanlı Hanedanı 36 sultanla 6 yüzyıl boyunca var oldu. Osmanlı İmparatorluğu I. Dünya Savaşı'nda müttefik olduğu İttifak Devletleri'nin yenilgiye uğraması sonucuyla tarih sahnesinden kayboldu. İmparatorluğun İtilaf Devletleri tarafından bölünmesi ve ardından gelen Kurtuluş Savaşı modern Türkiye Cumhuriyeti'nin doğmasına yol açtı.

Osmanlı Devleti varolduğundan beri mutlak monarşi ile yönetilirdi. Sultan hiyerarşik Osmanlı sisteminde ve siyasi, askeri, hukuki, sosyal ve çeşitli başlıklarda en üstteydi.^[a] Teorik olarak sadece Tanrı'ya ve yerine getirmesi gereken Tanrı'nın yasaları (İslam'daki şeriat)'na sorumluydu. Onun ilahi görevi İran-İslam başlıklarına yansıtılan "Tanrı'nın yeryüzündeki gölgesi" (zill Allah fi'l-alem) ve "yeryüzünün halifesi" (halife-i ru-yi zemin) olmaktı. Tüm devlet dairesi onun hükmündeydi ve verdiği her karar ferman adı verilen kararnamede yayımlanırdı. Başkomutandı ve tüm yurttaki resmi unvanıydı. 1453'te İstanbul'un Fethi'nden sonra kendilerini Roma İmparatorluğu'nun varisi olarak görürlerdi bu nedenle ara sıra Kayser ve İmparator unvanını kullanırlardı. 1517'de Mısır'ın Fethi'nden sonra I. Selim halife unvanını da benimsedi. Böylece evrensel Müslüman hükümdarı olduğunu iddia etti.^[b] Yakın zamanlarda Osmanlı hükümdarları tahta çıkmada Avrupa hükümdarlarının taç giyme törenine eşdeğer olarak Osman'ın Kılıcı ile kuşatılırdı. Kuşatılmayan sultanın çocukları verasete uygun değildi.

Teoride ve ilkelerde teokratik ve salt olmasına rağmen, uygulamada padişah'ın yetkileri sınırlıydı. Siyasi kararlarda hanedanın önemli üyelerinin görüş ve tutumlarını dikkate alırdı, bürokratik ve askeri kuruluşlarda aynı zamanda dini liderlerdi. 17. yüzyıldan bu yana, imparatorluk uzun süren durgunluk dönemine girdi, bu dönemde sultanlar çok güçsüzleştiler. Birçoğu güçlü Yeniçeri Ocağı tarafından tahttan indirildi. Tahta geçmesi yasaklı olmasına rağmen Harem-özellikle hükümdarın annesi (Valide Sultan olarak da bilinir)- sahne arkası önemli politik rollerde Kadınlar saltanatı dönemi boyunca etkili oldu.

Sultanların azalan güçleri ilk sultanların ve sonrakilerin saltanat uzunluklarının farklılığından dolayı kanıtlandı. I. Süleyman, imparatorluğu 16. yüzyılda doruk noktasına çıkaran, 46 yıllık saltanatı olan, Osmanlı tarihinin en uzunuydu. V. Murat, 19. yüzyıl gerileme dönemine hükmeden, kayıtlardaki en kısa saltanattı: saltanatı sadece 93 gün sürdü. Parlamenter monarşi V. Murat'ın varisi II. Abdülhamit, imparatorluğun son mutlak ve ilk anasayasal monarşi hükümdarı, zamanında resmileşti. 2009'dan beri Osmanlı hanedanının başı ve Osmanlı tahtının sahibi Abdülmecit'in büyük torunu Bayezid Osman'dır.

Padişah listesi

Aşağıdaki tablo Osmanlı sultanlarını ve son Osmanlı halifesini tarihe göre sıralanmış olarak listeler. Tuğralar kaligrafik mühür ya da Osmanlı sultanları tarafından kullanılan imzalardır. Onlar tüm resmi belgelerde, sikkelerde ve daha önemlisi padişahın portresinin belirlenmesinde kullanılırdı. "Notlar" sütunu padişahların ebeveynlerini ve kaderlerini içerir. Padişah'ın saltanatının sonu doğal ölümle bitmediği zaman nedeni kalın gösterilir. İlk hükümdarlar için genellikle saltanatının sonu ve varisinin tahta çıkması arasında bir zaman vardır. Bunun nedeni tarihçi Quataert'e göre bu dönemde Osmanlı'da uygulanan en yaşlı olan değil en uygun olanın tahta geçmesidir: sultan öldüğünde, bir galip çıkana kadar tüm oğulları savaşmak zorundaydı. Bundan dolayı iç çatışma meydana gelmiş ve kardeş katili gerçekleşmiştir, sultanın ölüm tarihi bu nedenle her zaman varisin tahta geçmesiyle aynı tarihte değildir. 1617'de Şehzade sistemi, en uygun olanın tahta geçmesi yerine yaşça en büyük olanın tahta geçtiği sistemle (ekberiyet) değişti. Bu sistemle tahta ailenin en büyük erkeği geçti. Bu da 17. yüzyıldan bu yana neden ölen sultanın yerine nadiren kendi oğlunun genellikle amca ya da kardeşinin geçmesini açıklar. En büyük olanın tahta geçtiği sistem (ekberiyet) 19. yüzyılda alınan başarısız sonuçlara rağmen saltanatın sonuna kadar sürdü.

#	Sultan	Portre	Tahta geçişi	Tahttan inişi	Tuğra	Notlar
1	I. Osman (Gazi-Bey)	Portrait of Osman I by John Young	c. 1299	c. 1324	— [c]	Ertuğrul Gazi'nin oğlu; Ölene kadar tahttan inmedi.
2	I. Orhan (Gazi-Bey)	Portrait of Orhan	c. 1324	c. 1361	Tughra of Orhan	Osman Gazi ve Mal Hatun'un oğlu; Ölene kadar tahttan inmedi.
3	I. Murat Hüdavendigâr, Şehid (1383'ten sonra Sultan)	Portrait of Murad I	c. 1360	1389	Tughra of Murad I	Orhan Gazi ve Nilüfer Hatun'un oğlu; Şehid olana kadar tahttan inmedi; I. Kosova Muharebesi'nde şehid oldu.
4	I. Bayezid Yıldırım, Sultân-î-Rûm	Portrait of Bayezid I by Cristofano dell'Altissimo	1389	1402	Tughra of Bayezid I	I. Murat ve Gülçiçek Hatun'un oğlu; Anadolu' Türk birliği sağlandı. Ankara Savaşı'nda esir düştü (saltanatı bitti); 8 Mart 1403'te Akşehir'de tutsakken öldü.
Fetret Devri[d] (1402–1413)
5	I. Mehmet Çelebi-Kirişçi	Portrait of Mehmed I	1413	1421	Tughra of Mehmed I	I. Bayezid ve Devlet Hatun'un oğlu; Ölene kadar tahttan inmedi.
6	II. Murat Koca Sultân, Gazi	Portrait of Murad II by John Young	1421	1444	Tughra of Murad II	I. Mehmet ve Emine Hatun'un oğlu; Kendi özgür iradesiyle oğlu II. Mehmed lehine tahttan feragât etti.
7	II. Mehmed Fatih,Avni	Fatih Sultan Mehmed	1444	1446	Tughra of Mehmed II	II. Murat ve Hüma Hatun'un oğlu; Babasına tekrar padişah olmasını rica ettikten sonra tahtı teslim etti.
—	II. Murad Koca Sultân, Gazi Han	Portrait of Murad II by John Young	1446	3 Şubat 1451	Tughra of Murad II	İkinci çıkışı; Yeniçeri isyanı neticesinde tahtta geri dönmek zorunda kaldı.; Ölene kadar tahttan inmedi.
—	II. Mehmed Fatih,Avni	Portrait of Mehmed II by Gentile Bellini	3 Şubat 1451	3 Mayıs 1481	Tughra of Mehmed II	İkinci çıkışı; 29 Mayıs 1453'te İstanbul'u fethetti; Ölene kadar tahttan inmedi.
8	II. Bayezid Velî	Portrait of Bayezid II by John Young	19 Mayıs 1481	25 Nisan 1512	Tughra of Bayezid II	II. Mehmet ve Gülbahar Hatun'un oğlu; Oğlu I. Selim lehine tahttan feragât etti; 26 Mayıs 1512'de Dimetoka yakınlarında öldü.
9	I. Selim Yavuz (1517'den beri halife)	Portrait of Selim I by John Young	25 Nisan 1512	21 Eylül 1520	Tughra of Selim I	II. Bayezid ve Ayşe Hatun'un oğlu; İslam birliği politikası güttü. İlk İslam Halifesidir. (Mısır'ın fethiyle başlar) Ölene kadar tahttan inmedi.
10	I. Süleyman Muhteşem,Kanûnî ya da Muhibbi		30 Eylül 1520	6 ya da 7 Eylül 1566		I. Selim ve Ayşe Hâfize (Ayşe Hafsa) Valide Sultan'ın oğlu; Avrupa ağırlıklı fetihler yaptı. 1526 Mohaç Savaşı'nda Macar Krallığı'na son verdi. Ölene kadar tahttan inmedi.
11	II. Selim Sarı	Portrait of Selim II by John Young	29 Eylül 1566	21 Aralık 1574	Tughra of Selim II	I. Süleyman ve Hürrem Haseki Sultan'ın oğlu; Denizciliğe önem verilerek, Kıbrıs ve Tunus alındı. Ölene kadar tahttan inmedi.
12	III. Murad	Portrait of Murad III by John Young	22 Aralık 1574	16 Ocak 1595	Tughra of Murad III	II. Selim ve Afife Nur Banû Valide Sultan'ın oğlu; Doğu ağırlıklı fetihler sürdü. Ölene kadar tahttan inmedi.
13	III. Mehmed Adlî	Portrait of Mehmed III by John Young	27 Ocak 1595	20 ya da 21 Aralık 1603	Tughra of Mehmed III	III. Murad ve Safiye Valide Sultan'ın oğlu; Ölene kadar tahttan inmedi;
14	I. Ahmed Bahtî	Portrait of Ahmed I by John Young	21 Aralık 1603	22 Kasım 1617	Tughra of Ahmed I	III. Mehmed ve Handan Valide Sultan'ın oğlu; Zitvatoruk Antlaşması ile Osmanlı ve Avrupa eşit sayıldı. Ölene kadar tahttan inmedi.
15	I. Mustafa Deli	Portrait of Mustafa I by John Young	22 Kasım 1617	26 Şubat 1618	Tughra of Mustafa I	III. Mehmed ve Fûldâne Valide Sultan'ın oğlu; Zekâ geriliğinden ötürü Genç yeğeni II. Osman lehine tahttan indirildi.
16	II. Osman Genç, Şehid	Portrait of Osman II by John Young	26 Şubat 1618	19 Mayıs 1622	Tughra of Osman II	I. Ahmed ve Mâh-Firûze Hatice Valide Sultan'ın oğlu; 19 Mayıs 1622'deki yeniçeri isyanında tahttan indirildi; 20 Mayıs 1622'de Sadrazam Kara Davut Paşa tarafından katledildi.
—	I. Mustafa Deli	Portrait of Mustafa I by John Young	20 Mayıs 1622	10 Eylül 1623	Tughra of Mustafa I	İkinci çıkışı; Yeğenine yapılan suikastin ardından tahtta geri döndü; Zihnî dengesizliği nedeniyle tahttan indirildi; 20 Ocak 1639'da İstanbul'daki ölümüne kadar hapsedildi.
17	IV. Murad Bağdat Fâtihi, Sahib-î-Kıran, Gazi	Portrait of Murad IV by John Young	10 Eylül 1623	8 ya da 9 Şubat 1640	Tughra of Murad IV	I. Ahmed ve Mâh-Peyker Kösem Valide Sultan'ın oğlu; Doğu ağırlıklı fetihler yapıldı. Ölene kadar tahttan inmedi.
18	I. İbrahim Girit Fâtihi, Asabî, Şehid	Portrait of Ibrahim by John Young	9 Şubat 1640	8 Ağustos 1648	Tughra of Ibrahim	I. Ahmed ve Mâh-Peyker Kösem Valide Sultan'ın oğlu; Şeyhülislam liderliğinde gerçekleştirilen darbe ile tahttan indirildi; 18 Ağustos 1648'de İstanbul'da isyancıların önderi olan Sadrazam Mevlevî Sofu Mehmed Paşa tarafından boğduruldu.
19	IV. Mehmed Avcı	Portrait of Mehmed IV by John Young	8 Ağustos 1648	8 Kasım 1687	Tughra of Mehmed IV	I. İbrahim ve Turhan Hatice Valide Sultan'ın oğlu; İkinci Mohaç Muharebesi'nde Osmanlı Devleti'nin uğradığı yenilginin ardından tahttan indirildi; Edirne'de 6 Ocak 1693'te öldü.
20	II. Süleyman	Portrait of Suleiman II by John Young	8 Kasım 1687	22 Haziran 1691	Tughra of Suleiman II	I. İbrahim ve Sâliha Dil-Âşûb Valide Sultan'ın oğlu; Ölene kadar tahttan inmedi.
21	II. Ahmet	Portrait of Ahmed II by John Young	22 Haziran 1691	6 Şubat 1695	Tughra of Ahmed II	I. İbrahim ve Hatice Mû’azzez Sultan'ın oğlu; Ölene kadar tahttan inmedi.
22	II. Mustafa Gazi	Portrait of Mustafa II by John Young	6 Şubat 1695	22 Ağustos 1703	Tughra of Mustafa II	IV. Mehmed ve Mâh-Pâre Ümmetullah (Emetullah) Râbi’a Gül-Nûş Valide Sultan'ın oğlu; Karlofça Antlaşması ile Osmanlı ilk defa büyük ölçüde toprak kaybedlidi (1699). Edirne Vakası olarak anılan yeniçeri ayaklanması sonucu 22 Ağustos 1703'te tahttan indirildi; 8 Ocak 1704'te İstanbul'da öldü.
23	III. Ahmed Lâle Devri Sultânı, Gazi	Portrait of Ahmed III by John Young	22 Ağustos 1703	1 ya da 2 Ekim 1730	Tughra of Ahmed III	IV. Mehmed ve Mâh-Pâre Ümmetullah (Emetullah) Râbi'a Gül-Nûş Valide Sultân'ın oğlu; Lale Devri (1718-1730)'nde ıslahatlar yaptı. Patrona Halil önderliğinde gerçekleştirilen yeniçeri isyanıyla tahttan indirildi; 1 Temmuz 1736'da öldü.
24	I. Mahmud Gazi	Portrait of Mahmud I by John Young	2 Ekim 1730	13 Aralık 1754	Tughra of Mahmud I	II. Mustafa ve Saliha Sebkati Sultan'ın oğlu; Ölene kadar tahttan inmedi.
25	III. Osman Sofu	Portrait of Osman III by John Young	13 Aralık 1754	29 ya da 30 Ekim 1757	Tughra of Osman III	II. Mustafa ve Şeh-Süvar Valide Sultân'ın oğlu; Ölene kadar tahttan inmedi.
26	III. Mustafa İlk Yenilikçi, Gazi	Portrait of Mustafa III by John Young	30 Ekim 1757	21 Ocak 1774	Tughra of Mustafa III	III. Ahmed ve Emine Mihr-î-Şâh İkinci Kadın Efendi'nin oğlu; Ölene kadar tahttan inmedi.
27	I. Abdülhamid Islâhatçı, Gazi	Portrait of Abdülhamid I by John Young	21 Ocak 1774	6 ya da 7 Nisan 1789	Tughra of Abdülhamid I	III. Ahmed ve Râbi'a Şermi Kadın Efendi'nin oğlu; Ruslara karşı mücadele etti. Ölene kadar tahttan inmedi.
28	III. Selim Bestekâr, Nizâmî, Şehid	Portrait of Selim III by Konstantin Kapidagli	7 Nisan 1789	29 Mayıs 1807	Tughra of Selim III	III. Mustafa ve Mihr-î-Şah Valide Sultan'ın oğlu; Çeşitli reformlar yaptı. Gerçekleştirdiği reformlarına karşı Kabakçı Mustafa önderliğinde tertiplenen yeniçeri isyanıyla tahttan indirildi; 28 Temmuz 1808'de İstanbul'da Padişah IV. Mustafa'nın emriyle katledildi.
29	IV. Mustafa	Portrait of Mustafa IV by John Young	29 Mayıs 1807	28 Temmuz 1808	Tughra of Mustafa IV	I. Abdülhamid ve Ayşe Seniyeperver Valide Sultan'ın oğlu; Rusçuk A’yan’ı Alemdar Mustafa Paşa önderliğinde gerçekleştirilen ayaklanma neticesinde tahttan indirildi; 17 Kasım 1808'de İstanbul'da Padişah II. Mahmud'un emriyle idam edildi.
30	II. Mahmud İnkılâpçı, Gazi		28 Temmuz 1808	1 Temmuz 1839	Tughra of Mahmud II	I. Abdülhamid ve Nakş-î-Dil Haseki Valide Sultan'ın manevî oğlu; 1826'da Yeniçeri Ocağı'nı lağvetti. (Vaka-i Hayriye); Ölene kadar tahttan inmedi.
31	I. Abdülmecid Tanzimâtçı, Gazi	Portrait of Abdülmecid I	1 Temmuz 1839	25 Haziran 1861	Tughra of Abdülmecid I	II. Mahmud ve Bezm-î-Âlem Valide Sultan'ın oğlu; 3 Kasım 1839'da Osmanlı demokratikleşmesinin ilk adımı olan (Gülhane Hatt-ı Şerif-î) Tanzimât Fermânı'nı yayımladı; 18 Şubat 1856'da (Islâhat Hatt-ı Hümâyûn-u) Islâhat Fermânı'nı ilân etmek zorunda bırakıldı; Ölene kadar tahttan inmedi.
32	I. Abdülaziz	Portrait of Abdülaziz	25 Haziran 1861	30 Mayıs 1876	Tughra of Abdülaziz	II. Mahmud ve Pertav-Nihâl (Pertevniyal) Valide Sultân'ın oğlu; İlk kez Avrupa'ya seyahat' amacıyla gitti. Bakanları tarafından tahttan indirildi; Beş gün sonra da (intihar etti ya da muhtemel bir suikâsta kurban gitti) ölü bulundu.
33	V. Murad Deli	Portrait of Murad V	30 Mayıs 1876	31 Ağustos 1876	Tughra of Murad V	I. Abdülmecid ve Şevk-Efzâ Valide Sultân'ın oğlu; Akıl hastalığı nedeniyle tahttan indirildi; 29 Ağustos 1904'te Çırağan Sarayı'nda öldü.
34	II. Abdülhamid Ulû Sultân	Portrait of Abdülhamid II	31 Ağustos 1876	27 Nisan 1909	Tughra of Abdülhamid II	I. Abdülmecid ve Tîr-î-Müjgan Üçüncü Kadın Efendi'nin oğlu; ve daha sonra da Rahîme Piristû Valide Sultan'nın mânevî evlâdı; 23 Kasım 1876'da (Birinci) Meşrûtiyyet'i tesis ederek anayasa (Kanûn-î Esasî) çıkardı, daha sonra ise 13 Şubat 1878'ta askıya aldı; 3 Temmuz 1908'de (İkinci) Meşrûtiyyet'i yeniden ilân etti; 31 Mart Vakası (13 Nisan 1909) sonrasında tahttan indirildi; Vakarlı esaret hayatına başlamak üzere Selânik'e nakledildi; 1912'de Selânik'in Yunanistan'a kaybedilmesiyle 10 Şubat 1918 tarihindeki vefatına kadar Beylerbeyi Sarayı'na kapatıldı.
35	V. Mehmed Reşâd	Portrait of Mehmed V	27 Nisan 1909	3 Temmuz 1918	Tughra of Mehmed V	I. Abdülmecid ve Gül-Cemâl Dördüncü Kadın Efendi'nin oğlu; Osmanlı gücünü yitirdi, Balkanlar, Libya ve Ortadoğu kaybedildi. Ölene kadar Mehmed Talât, İsmail Enver, ve Ahmed Cemal Paşaların kuklası olarak tahtta kaldı.
36	VI. Mehmet Vahidettin	Portrait of Mehmed VI by Sebah & Joaillier	4 Temmuz 1918	1 Kasım 1922	Tughra of Mehmed VI	I. Abdülmecid ve Gül-İstü (Gülistan) Münîre Dördüncü Kadın Efendi'nin oğlu; 1 Kasım 1922'de Saltanat lâğvedildi; 17 Kasım 1922'de İstanbul'dan ayrıldı; 16 Mayıs 1926'da Sanremo, İtalya'da sürgünde öldü.
Osmanlı Devleti'nin Dağılması[e] (1922–1923)
—	II. Abdülmecid (Son Osmanlı Halifesi)	Portrait of Abdülmecid II	18 Kasım 1922	3 Mart 1924	— [c]	I. Abdülaziz ve Hayran-î-Dil Kadın Efendi'nin oğlu; TBMM tarafından halife seçildi; Hilafet'in kaldırılmasıyla sürgüne gönderildi; 23 Ağustos 1944'te Paris, Fransa'da sürgünde öldü.

Ayrıca bakınız

Dosya:Commons-logo.svg

Wikimedia Commons'ta:

Osmanlı padişahları ile ilgili çoklu ortam kategorisi bulunur.

• Şehzade
• Valide Sultan
• Osmanlı Hanedanı
• Osmanlı padişah eşleri
• Osmanlı Hanedanı soy ağacı
• Osmanlı padişah anneleri

Notlar

aŞablon:Note labelŞablon:Note label: Osmanlı hükümdarı'nın tam unvanı kendinden olan çeşitli unvanlar ve yüzyıllar boyunca değişen unvanlar gibi karışıktı. Sultan unvanı ilk hükümdarlardan beri sürekli kullanılırdı. Çünkü bu Müslüman dünyasında yaygındı. Osmanlılar hızla diğer Müslüman hükümdarlardan kendilerini ayırmak için değişik varyasyonlarıda kabul ettiler. Üçüncü Osmanlı hükümdarı I. Murad kendi unvanları olan sultan-i azam (en yüce sultan) ve hüdavendigar (imparator)'ı kullandı. Anadolu Selçukluları ve İlhanlılar sırasıyla bu unvanları kullandılar. Oğlu I. Bayezid Rumların sultanı unvanını benimsedi. Rum Anadolu'da eski bir islamik addı. Osmanlılar yönetimindeki İslam ve Orta Asya miraslarının birleşimi unvanın benimsenmesi Osmanlı hükümdarlarının standartı haline geldi: Sultan [Adı] Han. Osmanlı'nın batıda en sık sultan unvanını çağrıştırmasına rağmen, Türkiye'deki insanlar genellikle Osmanlı Hanedanı'nın hükümdarlarını tanımlarken padişah unvanını kullanırlar. Osmanlı sultanının tam unvanı bir zamanlar imparatorluğun sınırlarında stabilize oldu:

"Osmanlı Ailesi'nin hükümdarı, Sultan es Selatin (Sultanların Sultanı), Kağan (Hanların Hanı), Müminlerin Halifesi, Mekke, Medine ve Kudüs şehirlerinin hizmetçisi, İstanbul, Edirne ve Bursa başkentlerinin, Şam ve Mısır'ın, tüm Azerbaycan'ın, Mägris'in, Barkah'ın, Kayravan'ın, Halep'in, Irak'ın, Arabistan'ın ve Ajim'in, Basra'nın, Lahsa Eyaleti'nin, Dilen'in, Rakka'nın, Musul'un, Partlar'ın, Diyarbakır'ın, Kilikya'nın ve Erzurum, Sivas, Adana, Karaman, Van, Barbarya, Habeş, Tunus, Trablusgarp, Şam, Kıbrıs, Rodos, Girit, Mora vilayetlerinin, Akdeniz'in, Karadeniz'in, Anadolu'nun, Rumeli'nin, Bağdat'ın, Kürdistan'ın, Yunanistan'ın, Türkistan'ın, Tartari'nin, Çerkesya'nın, Kabarda'nın iki bölgesinin, Gürcistan'ın, Kıpçaklar ovasının, Tatarlar'ın, Kefe'nin ve tüm komşu ülkelerin, Bosna'nın, Belgrat'ın, Sırbistan'ın, Arnavut'un, Eflak'ın ve Boğdan'ın, bunların yanısıra tüm bağlı yerler ve sınırlar, ve birçok ülke ve şehirler'in padişahı"

bŞablon:Note: Osmanlı Hilafeti, Osmanlı Hanedanı'nın sahip olduğu en önemli konumdu. Halife manevi gücü simgeler, saltanat ise geçici gücü temsil eder. Osmanlı tarih yazmalarına göre, I. Selim halife unvanını 1517'deki Mısır'ın fethinden sonra kazandı, son Abbasi'den sonra Kahire'de, III. Mütevekkil halifeliği kendisine feragat etti. Ancak, modern bilim adamları arasındaki fikir birliği halifeliğin devrinin 18. yüzyılda Osmanlı askeri alanda güç kazanılması fikri için uydurulmuş efsane olduğunu kabul eder. Aslında, Osmanlı hükümdarları halife unvanını Mısır'ın fethinden önce de kullanıyorlardı, I. Murad'tan sonrakiler. Şu anda kabul gören halifelik bir-iki yüzyıldır "yok oldu", Osmanlı İmparatorluğu ve II. Katerina arasında 1774'te imzalanan Küçük Kaynarca Antlaşması'yla canlandırılmıştır. Osmanlıların halifelik iddasının ilk kez uluslararası düzeyde tanınmasına kadar antlaşma son derece sembolikti. Buna rağmen antlaşma ile Osmanlı Devleti'nin Kırım Hanlığı'nı kaybettiği resmileşti, bu Osmanlı halifelerinin Rusya'daki Müslümanlar'ın dini otoritesine devam etmesini kabul etti. 18. yüzyıldan itibaren, Osmanlı sultanları giderek statülerini halifeliği harekete geçirmeyi amaçlayan Pan-İslamcı fikrini zarar veren Avrupa emperyalizminin Müslüman yüzü arasında vurgulanmıştır. I. Dünya Savaşı'nda patlak veren, sultan/halife cihad çağrısını 1914'te müttefik düşmana karşı yayımladı, Fransa, Britanya ve Rusya imaparatorluklarındaki boşuna teşvik edici konular isyana dönüştü. II. Abdülhamid halifelik unvanını en çok kullanan Osmanlı padişahı olmuştur, ve halife olarak devletin birçok Müslüman başkanları tarafından kabul edildi, hatta olabildiği kadar uzakta Sumatra'da. İddiasını 1876 Anayasası (4. Makale)'na koydu.

cŞablon:Note labelŞablon:Note label: Tuğralar 36 Osmanlı padişahının 35'i tarafından kullanıldı, 14. yüzyılda I. Orhan tarafından başlatıldı, iki farklı belgede tuğrası bulundu. Tuğrası olmayan padişah I. Osman'dı, imparatorluğun kurucusu, daha önce keşfedilmedi, buna rağmen bir sikkede "Osman bin Ertuğrul bin Gündüz Alp" yazısı keşfedildi. II. Abdülmecid, son Osmanlı halifesi de kendine ait bir tuğradan yoksundur, devlet başkanı olarak hizmet vermedi (bu konum Mustafa Kemal, Türkiye Cumhuriyeti'nin kurucusu tarafından düzenlendi) sadece dini kuklaydı.

dŞablon:Note: Fetret Devri, Osmanlı İmparatorluğu'nun 1402'den 1413'e kadar süren kaos dönemi oldu. Ankara Savaşı'ndaki yenilgi ve sonrasındaki I. Bayezid'in Timur tarafından yakalanmasından sonra başlamıştır, 20 Temmuz 1402'de olan. Bayezid'in oğulları 10 yıl savaşmış ve 1413'te I. Mehmed'in tartışmasız zaferiyle son bulmuştur.

eŞablon:Note: Osmanlı Devleti dağılma dönemi saltanatın kaldırılmasıyla başlayan ve 16 ay sonra halifeliğin kaldırılmasıyla son bulan bir süreç oldu. Saltanat resmen 1 Kasım 1922'de kaldırıldı. Sultan VI. Mehmed 17 Kasım'da İngiliz savaş gemisi Malaya ile Malta'ya kaçtı. Bu olay Osmanlı hanedanı 'nın sonu oldu, Osmanlı Devleti 'nin değil ne de Osmanlı Hilafeti'nin. 18 Kasım'da, Türkiye Büyük Millet Meclisi VI. Mehmed'in kuzeni II. Abdülmecid'i halife olarak seçti. Osmanlı Devleti'nin resmi sonu Lozan Antlaşması aracılığıyla ilan edildi (24 Temmuz 1923). Yeni tanınan "Ankara hükümeti," eski İstanbul bazlı hükümet değil, hak sahibi ve ardılı oldu. Türkiye Cumhuriyeti TBMM tarafından 29 Ekim 1923'te Mustafa Kemal'in ilk Cumhurbaşkanı olmasıyla ilan edildi. II. Abdülmecid'in kukla olmasına rağmen herhangi bir siyasi güç eksikti, 3 Mart 1924'te TBMM tarafından halifeliğin kaldırılmasına kadar konumunu korudu. VI. Mehmed daha sonra Hicaz'da tekrar halife olmaya çalıştı ama başarısız oldu.

Kaynakça

Şablon:Kaynak viki

• Aşiroğlu, Orhan Gâzi (1992). Son halife, Abdülmecid (Türkçe dilinde). Istanbul: Burak Yayınevi. ISBN 9789757645177. OCLC 32085609.
• Duran, Tülay (1999). Padişah Portreleri (Portraits of the Ottoman Empire's Sultans) (Türkçe dilinde). Sirkeci: Association of Historical Research and Istanbul Research Centre. ISBN 9789756926079. OCLC 248496159.
• Findley, Carter V. (2005). The Turks in World History. New York: Oxford University Press US. ISBN 9780195177268. OCLC 54529318. URL erişim tarihi 2009-04-29.
• Glazer, Steven A. (1996). “bölüm 1: Historical Setting”, A Country Study: Turkey, 5th, Washington, D.C.: Federal Research Division of the Library of Congress. ISBN 9780844408644. OCLC 33898522. URL erişim tarihi 2009-04-22.
• Kafadar, Cemal (1996). Between Two Worlds: The Construction of the Ottoman State. Berkeley, CA: University of California Press. ISBN 9780520206007. OCLC 55849447. URL erişim tarihi 2009-04-18.
• Karateke, Hakan T. (2005). “Who is the Next Ottoman Sultan? Attempts to Change the Rule of Succession during the Nineteenth Century”, Ottoman Reform and Muslim Regeneration: Studies in Honour of Butrus Abu-Manneb. London: I. B. Tauris. ISBN 9781850437574. OCLC 60416792. URL erişim tarihi 2009-05-02.
• d'Osman Han, Nadine Sultana (2001). The Legacy of Sultan Abdulhamid II: Memoirs and Biography of Sultan Selim bin Hamid Han, Santa Fe, NM: Sultana Pub. OCLC 70659193. URL erişim tarihi 2009-05-02.
• Peirce, Leslie P. (1993). The Imperial Harem: Women and Sovereignty in the Ottoman Empire. New York: Oxford University Press US. ISBN 9780195086775. OCLC 243767445. URL erişim tarihi 2009-04-19.
• Quataert, Donald (2005). The Ottoman Empire, 1700–1922, 2nd, Cambridge University Press. ISBN 9780521839105. OCLC 59280221. URL erişim tarihi 2009-04-18.
• Stavrides, Theoharis (2001). The Sultan of Vezirs: The Life and Times of the Ottoman Grand Vezir Mahmud Pasha Angelović (1453–1474). Leiden: Brill yayımcıs. ISBN 9789004121065. OCLC 46640850. URL erişim tarihi 2009-04-18.
• Sugar, Peter F. (1993). Southeastern Europe under Ottoman Rule, 1354–1804, 3rd, Seattle: University of Washington Press. ISBN 9780295960333. OCLC 34219399. URL erişim tarihi 2009-04-18.
• Toprak, Binnaz (1981). Islam and Political Development in Turkey. Leiden: Brill yayımcıs. ISBN 9789004064713. OCLC 8258992. URL erişim tarihi 2009-04-19.

• Uğur, Ali (2007). Blue Imperialism (Türkçe dilinde). Istanbul: Çatı Publishing. ISBN 9758845873. OCLC 221203375. URL erişim tarihi 2009-04-19.

• Toynbee, Arnold J. (1974). “The Ottoman Empire's Place in World History”, The Ottoman State and Its Place in World History. Leiden: Brill yayımcıs. ISBN 9789004039452. OCLC 1318483. URL erişim tarihi 2009-05-02.

Dış bağlantılar

• "Cite web}}Şablon:Namespace detect showall". http://www.osmanli700.gen.tr/english/engindex.html. 
• "Cite web}}Şablon:Namespace detect showall". http://www.ottomanfamily.com/. 

Şablon:S-royalhouseŞablon:S-new

Osmanlı İmparatorluğu yöneticileri 1299–1922 Şablon:S-non Şablon:S-rel

Önce gelen Abbasi Hanedanı Kahire'de

Hilafet sahipleri 1517–1924 Şablon:S-non Şablon:End br:Roll Sultaned an Impalaeriezh Otoman bs:Sultani Osmanlijskog carstva ca:Llista de sultans otomans de:Liste der Sultane des Osmanischen Reichs en:List of sultans of the Ottoman Empire eo:Listo de osmanidaj imperiestroj et:Türgi riigipeade loend fi:Luettelo osmanien sulttaaneista he:סולטאן עות'מאני hu:Oszmán szultánok listája hy:Օսմանյան սուլթանների ցանկ ja:オスマン帝国の君主 ka:ოსმალეთის სულთნების სია ko:오스만 제국의 술탄 mk:Список на отомански султани ms:Senarai Sultan Empayar Uthmaniyyah pl:Władcy Turcji pt:Anexo:Lista de sultões do Império Otomano ru:Османские султаны sq:Sulltanët e Perandorisë Osmane sr:Списак султана Османског царства sw:Orodha ya Masultani Waosmani tt:Госман империясе солтаннары vi:Danh sách sultan của đế quốc Ottoman zh:奥斯曼帝国苏丹列表