Yalvaç

Türkçe

Özel ad

Anlamlar

[1] Elçi, resul, nebi, peygamber

[2] [[{{{2}}}#Şablon:İlçe|{{{2}}}]] Isparta ilinin bir ilçesi.

[3] (belediye) Isparta iline bağlı bir ilçe belediyesi.

Kaynaklar

• Vikipedi Maddesi: "Yalvaç"
• YerelNET-Yerel Yönetimler Portalı: "Yalvaç İlçe Belediyesi (Isparta)"

Cumhuriyet Gazetesi Adem Havva ve Türk olmaları tefrikası

Âdem'le Havva Cumhuriyet gazetesi tarafından tam yetmiş üç yıl önce Türk ilân edilmiş. Hem de birinci sayfada, dört gün süren mini bir tefrikayla. Mehmet Sadık adında biri tarafından kaleme alınan bu 'öztürkçe' tefrikanın "Adam Yalvacın Uçmaktan Kovulması" başlıklı birinci bölümünün tamamını ve "Uçmakta Türk Dili" başlıklı ikinci bölümün de başlangıcını aynen sunuyorum:

"Ulu Tanrı bizim ilk babamız olan Adam yalvacı ve onun eşi Hava ninemizi yarattıktan sonra onları uçmak içinde yaşatıyordu. Bu yeşil bahçanın içinde bunların arı yaşamaları için buradaki alma ağacının yemişinden yemeği bunlara yasak etmişti. Günün birinde ak pınarın başındaki alma ağacının gölgesinde otururlarken tavgaç çıkageldi. Hava ninemize yaklaşarak onu tavladı ve bu güzel almadan yemelerini onlara tapşırdı.

Bu sırada Hava'nın karşısında yan gelip onun güzelliği ile esirik olan Adam yalvaç ipdeşi Hava'nın sunduğu almayı yemekten kendini tutamadı.

Yalvaç, Tanrı buyruğunun ter­sine bu suçu işleyince ulu Tanrı gücendi ve bunları uçmaktan kov­mak için kurgu kurdu. Bu isteğini onlara iletmek için Uçkun'u yanlarına yolladı. Uçkun, Tanrı buyruğunu yalvaca Arapça söyledi. Adam yalvaç uçkunun söylediklerini anlamadı ve şaşkın şaşkın ona bakarak yerinden bile kımıldamadı. Uçkun bu kez Farsça söyledi. Adam ge­ne anlamadı. Bunun üzerine ne yapacağını bilmiyen Uçkun geriye döndü. Gördüklerini ulu Tanrı'ya ulaştırdı. Bu sırada gökler titredi ve şöyle bir buyruk duyuldu:

- Hey Uçkun, benim kulum olan bu Yalvaç Türkçeden başka dil bilmez, ona benim buyruğumu Türkçe anlat!

Uçkun hızlı bir uçuşla yalvacın yanına vardı ve sözüne şöyle baş­ladı:

- Hey ünlü yalvaç! Ben ulu Tanrı katından gönde­rilmiş bir yasaulum. Onun yüksek buyruğunu size iletmeğe geldim. Bu eşsiz uçmağı ulu Tan­rı size armağan etmiş ve bu urunda arı yaşamanız için bu al­ma yemişinden tatmağı size yasak etmişti. Ancak siz tavgacın tavına uyarak Tanrı buyruğunun tersine, bağışlanmaz bir suç işledi­niz. Bundan ötürü ulu Tanrı size kızmış, sizi buradan kovmamı ba­na buyurdu. Tanrı sizi sınadı. Siz onun yahşiliğini ve uçmağın değerini bilmediniz. Haydin sektiriniz buradan!

Bu sözleri dinliyen Adam yal­vaç korkusundan ürperdi ve he­men Hava'nın elinden tutarak uç­mağın penceresinden kendisini loş karanlığa fırlattı.

Tanrı'nın ilk kulu olan Atam yalvacın Türk olduğunu ve Türkçeden özge bir dil bilmediğini dünkü bitik yazıda okuyucularımıza anlatmıştık. Sözlerimi­ze tutalga olarak Tebrizli Türk ozanı Şükûhi'nin bu nes­ne için yazdıklarını anabiliriz. Bundan da anlaşılır ki Türkellerinin her bucağında yaşamış olan eski bilginler, ozanlar ve başka kimseler hep Atam yalvacın Türk olduğunu biliyorlarmış ve bu inanışla­rını da yeri geldikçe berkitiyorlarmış."

Türk Tarih Tezi de Cumhuriyet'in "Adam Yalvaç"ına benzer hikâyelerden oluşuyordu. DTCF ve Türk Tarih Kurumu bu tezi ispatlasınlar diye kurulmuştu.

Bazı okuyucularım için zaruri bir açıklama: Cumhuriyet gazetesinde yayımlanan 'Adam Yalvaç' hikâyesini ben sadece naklediyorum. Kendi görüşüm ve inancım değil. Aman yanlış anlaşılmasın.

[DİPNOT] 1930'LARIN ÖZTÜRKÇESİ

Yazıda bir kısmını naklettiğimiz "Adam Yalvaç" kıssasında kullanılan öztürkçe kelimelerin karşılıkları aynı tefrikada şöyle verilmiştir:

• Adam: Bu kelimenin öztürkçesi atam'dır. Ata=Baba, Atam=Babam;
• Yalvaç: Peygamber; ,
• Uçmak: Cennet;
• Arı ve aru: Temiz;
• Tavgaç: Hilekâr, şeytan;
• Tavlamak: Kandırmak;
• Tapşırmak: Tenbih, tavsiye etmek;
• Esirik: Sarhoş;
• İpdeş: Hayat arkadaşı, dost;
• Kurgu: Karar (kurmaktan);
• Uçkun: Melek, Cebrail;
• Ünlü: Muhterem, meşhur;
• Kat: Huzur, yan;
• Yasaul: (Aslı yasa-kul, yani kanun adamı) memur;
• Urun: Makam, mevki;
• Tav: Hile;
• Sektirmek: Derhal gitmek, koşa koşa gitmek, defolmak;
• Özge: Ecnebi, yabancı;
• Tutalga: Delil, sübut;
• Berkitmek: Teyit etmek;
• Danlamak: Takdir etmek;
• Telesmek: Acele etmek.